Farabi University

Ректор

ТУЙМЕБАЕВ ЖАНСЕИТ КАНСЕЙТУЛЫ

Председатель правления - Ректор Казахского национального университета имени аль-Фараби

Родился 8 июля 1958 года в селе Кайнар Алгабасского района Южно-Казахстанской области Казахской ССР.

Государственный деятель Республики Казахстан, дипломат, ученый, доктор филологических наук, профессор, Чрезвычайный и Полномочный Посол.

Член Национального Курултая при Президенте Республики Казахстан.

 

ОБРАЗОВАНИЕ:

1980 – Казахский государственный университет им. С.М. Кирова, филологический факультет, г. Алматы;

2000 – Московский государственный социальный университет, юридический факультет, г. Москва.

 

УЧЁНОЕ ЗВАНИЕ, СТЕПЕНЬ, ДОЛЖНОСТЬ:

1987 – Кандидат филологических наук, Институт языкознания Академии наук КазССР;

2004 – Профессор по специальности «Лингвистика»;

2009 – Доктор филологических наук;

2015 – Почетный доктор Университета Ниде Турецкой Республики, Почетный доктор Хатайского университета Турецкой Республики;

2023 – Лауреат премии имени Ш.Уалиханова за лучшее научное исследование в области гуманитарных наук;

2024 – Почетный доктор Санкт-Петербургского политехнического университета;

2024 – Почетный профессор Сианьского университета Цзяотун Китайской Народной Республики;

2024 – Государственная научная стипендия

2025 – Почетный профессор Каракалпакского государственного университета имени Бердаха;

2025 – Почетный доктор Института востоковедения РАН

   

АКАДЕМИЧЕСКАЯ СТЕПЕНЬ:

Академик Академии проблем безопасности, обороны и правопорядка Российской Федерации (2006);

Почетный член Национальной академии наук Республики Казахстан (2009);

Почетный академик Академии Ч. Айтматова Кыргызской Республики (2023);

Почетный академик Национальной академии наук Кыргызской Республики (2024);

Почетный академик Национальной Юридической академии (2024);

Почетный академик Академии наук «Турон» Республики Узбекистан (2025);

Иностранный действительный член Российской Академии естественных наук (2025);

Иностранный член Российской академии наук (2025);

Иностранный член национальный академии наук Таджикстана (2025).

 

ТРУДОВАЯ ДЕЯТЕЛЬНОСТЬ:

1980-1993 – Старший преподаватель, доцент Казахского государственного университета имени С.М. Кирова;

1993-1994 – Первый секретарь, заведующий отделом управления странами Среднего и Ближнего Востока, Африки Министерства иностранных дел Республики Казахстан;

1994-1997 – Второй, затем первый секретарь Посольства Республики Казахстан в Турецкой Республике;

1997-1999 – Главный эксперт Службы протокола Президента Республики Казахстан;

1999 – Генеральный консул Республики Казахстан в Турецкой Республике (г. Стамбул);

1999-2004 – Начальник Протокола Президента Республики Казахстан;

31.03.2004-01.02.2006 – Советник Президента Республики Казахстан – начальник Протокола Президента Республики Казахстан;

01.02.2006-10.01.2007 – Чрезвычайный и Полномочный Посол Республики Казахстан в Российской Федерации;

10.01.2007-09.2010 – Министр образования и науки Республики Казахстан;

10.2010-10.2016 – Чрезвычайный и Полномочный Посол Республики Казахстан в Турецкой Республике;

03.2011-10.2016 – Чрезвычайный и Полномочный Посол Республики Казахстан в Республике Албания по совместительству;

07.10.2016-20.06.2018 – Аким Южно-Казахстанской области;

20.06.2018-26.02.2019 – Аким Туркестанской области;

28.02.2019-02.2021 – Заместитель Председателя Ассамблеи народа Казахстана – заведующий Секретариатом Ассамблеи народа Казахстана Администрации Президента Республики Казахстан;

с 10.02.2021 по настоящее время – Ректор Казахского национального университета имени аль-Фараби.

 

ДРУГИЕ ДОЛЖНОСТИ:

2007-2010 – Председатель Правления Межгосударственного фонда гуманитарного сотрудничества стран СНГ;

2007-2010 – Заместитель председателя попечительского совета Международного казахско-турецкого университета им. Х.А.Ясави;

2008-2010 – Председатель Совета директоров АО «ННТХ Парасат».

 

НАГРАДЫ:

Орден «Құрмет» (2003);

Медаль «10 лет Астане» (2008);

Орден «Парасат» (2011);

Медаль «Қазақстан тәуелсіздігіне – 20 жыл» (2011);

Медаль Ассоциации предпринимателей и бизнесменов Турции «За вклад в укрепление дружбы между Казахстаном и Турцией» (2011);

Премия международной платформы по развитию туризма Турции (TÜTAP) «За особые успехи в международных отношениях» (2011);

Юбилейная медаль «20 лет Конституции Республики Казахстан» (2015);

Нагрудный знак Администрации Президента Республики Казахстан «Мінсіз қызметі үшін» (2019);

Юбилейная медаль «25 лет Конституции Республики Казахстан» (2020);

Юбилейная медаль «25 лет Ассамблее народа Казахстана» (2020);

Золотая медаль Ассамблеи народа Казахстана «Бірлік»;

Орден «Барыс» ІІ степени (2022);

Орден «Достық» Кыргызской Республики (2024) ;

Орден «Барыс» І степени (2024).

 

НАУЧНЫЕ ТРУДЫ:

ТЮРКОЛОГИЯ

  1. Ж.К.ТУЙМЕБАЕВ. Проблема анлаутных губных согласных в Алтайских языках (Ревизия фонетического закона Рамстедта – Пелиио). Москва, 2004 г.
  2. Ж.К.ТУЙМЕБАЕВ.  Казахско-монгольские лексические параллели: Материалы к этимологическому словарю казахского языка. Москва, 2005 г.
  3. ТУЙМЕБАЕВ Ж. Становление и развитие Алтайской теории и Алтаистики. Туркестан, 2006 г.
  4. Ж.ТУЙМЕБАЕВ. Теоретические принципы и критерии историко-генетического разграничения тюркско-монгольских лексических парал лелей. Астана, 2008 г.
  5. Ж.ТУЙМЕБАЕВ. История тюрко-казахско-монгольских этноязыковых взаимоотношений. Алматы, 2008 г.
  6. ТУЙМЕБАЕВ Ж.К.  ЕГОРОВ Н.И.  ЧЕЧЕНОВ А.А.  Актуальные проблемы исследования языков Центральной Азии. Туранский языковой союз. Кокшетау, 2009 г.
  7. Ж.ТҮЙМЕБАЕВ. М.ЕСКЕЕВА. Көне түркі жазба ескерткіштері тілінің морфологиялық жүйесі. Астана, 2013 ж.
  8. Ж.ТҮЙМЕБАЕВ, Г.САҒИДОЛДА.  Алтаистиканың тарихи-лингвистикалық негізі. Астана, 2013 ж.
  9.  Ж.ТҮЙМЕБАЕВ, М.Ескеева, Н.Журакузиев, Н.Киличов. Қазақ және өзбек тілдерінің салыстырмалы грамматикасы.      Алматы, 2024 ж.
  10. Ж. Түймебаев,  М. Ескеева. Қ.Қоңқабаев.  Қазақ және қырғыз тілдерінің салыстырмалы грамматикасы. Алматы, 2024 ж.
  11. ТҮЙМЕБАЕВ.Ж.К. ТЕОРЕТИЧЕСКИЕ ПРИНЦИПЫ И КРИТЕРИИ ИСТОРИКО-ГЕНЕТИЧЕСКОГО РАЗГРАНИЧЕНИЯ ТЮРКСКО-МОНГОЛЬСКИХ ЛЕКСИЧЕСКИХ ПАРАЛЛЕЛЕЙ. Астана, 2024.Тюркская академия.

 

10 ТОМ

  1. Ж.ТҮЙМЕБАЕВ, Г.САҒИДОЛДА.  Алтаистиканың тарихи- лингвистикалық негізі (Фонетика. Морфология). Алматы,       2015 ж.
  2. ТҮЙМЕБАЕВ Ж. ЕСКЕЕВА М.  Түркітанудың тарихи-лингвистикалық негіздері. Алматы, 2015 ж.
  3. ТҮЙМЕБАЕВ Ж. САҒИДОЛДА Г. Қазақ және түрік тілдерінің салыстырмалы-сипаттамалы грамматикасы (Фонетика. Морфология).  Алматы, 2016 ж.
  4. ТҮЙМЕБАЕВ Ж. ЕСКЕЕВА М. Көне түркі жазба ескерткіштері тілінің морфологиялық жүйесі.  Алматы, 2016 ж.
  5. ТҮЙМЕБАЕВ Ж. САҒИДОЛДА Г. Қазақ және татар тілдерінің салыстырмалы-сипаттамалы грамматикасы.  Алматы, 2017 ж.
  6. ТÜYMEBAYEV J.  ESKEYEVA M. Тürkolojinin Tarihî Dilbilimsel Esasları.  Алматы, 2017 ж.
  7. ТҮЙМЕБАЕВ Ж. САҒИДОЛДА Г. ЕСКЕЕВА М. Түркі  тілдерінің салыстырмалы-тарихи грамматикасы. Алматы, 2017 ж.
  8. ТҮЙМЕБАЕВ Ж.  ЕСКЕЕВА М. САҒИДОЛДА Г. «Мәңгілік ел» идеясын дамытудың лингвистикалық негізі.  Алматы, 2017 ж.
  9. ТҮЙМЕБАЕВ Ж. ЕСКЕЕВА М. УСМАНОВА М.  Қазақ және башқұрт тілдерінің салыстырмалы грамматикасы. Алматы, 2018 ж.
  10. ТҮЙМЕБАЕВ Ж. ЕСКЕЕВА М. АБДИНАЗИМОВ Ш. Қазақ және қарақалпақ тілдерінің салыстырмалы грамматикасы. Алматы, 2018 ж.

 

КАЗАХСКАЯ ЛИНГВИСТИКА

  1. ТҮЙМЕБАЕВ Ж.Қ. ТОМАНОВ М.Т. Өткен шақ категориясы (методикалық талдау). Алматы, 1986 ж.
  2. Қазіргі қазақ тілі лексикологиясы бойынша методикалық нұсқаулықтар. Алматы, 1989 ж.
  3. Ж.ТҮЙМЕБАЕВ. Қазақ тілі: қысқаша грамматикалық анықтағыш. Казахский язык: Краткий грамматический справочник. Алматы, 1991 ж.
  4. Жансеит ТУЙМЕБАЕВ. Индикативные формы глагола в казахском языке. Алматы, 1992 г.
  5. Ж.ТҮЙМЕБАЕВ.  Қазақ тілі: грамматикалық анықтағыш. Казахский язык: грамматический справочник : Алматы, 2004 ж.
  6. Ж.ТҮЙМЕБАЕВ. Қазақ графикасы мен орфографиясы. Астана, 2005 ж.
  7. М.Томанов. Ж.Түймебаев. Қазақ тілінің тарихи грамматикасы. Астана, 2005 ж.
  8. Ж.ТҮЙМЕБАЕВ. Қазіргі қазақ тілі лексикологиясы. Астана, 2005 ж.
  9. Ж.Қ.ТҮЙМЕБАЕВ, Қ.ҚАДАШЕВА, У.О.АСАНОВА, Б.Г.АШЫҚБАЕВА, С.К.ОМАРОВА,А.И.КҮЛМАХАНОВА. Қазақ тілі. Оқу және тіл дамыту кітабы. Әдебиет әлемі. Базалық деңгей. Алматы, 2013 ж.
  10. Ж.Қ.ТҮЙМЕБАЕВ, Қ.ҚАДАШЕВА, У.О.АСАНОВА, Б.Г.АШЫҚБАЕВА, С.К.ОМАРОВА,А.И.КҮЛМАХАНОВА. Қазақ тілі. Оқу және тіл дамыту кітабы. Қарапайым деңгей.Фольклор әлемі. Алматы, 2013 ж.
  11. Ж.Қ.ТҮЙМЕБАЕВ, Қ.ҚАДАШЕВА, У.О.АСАНОВА, Б.Г.АШЫҚБАЕВА, С.К.ОМАРОВА,А.И.КҮЛМАХАНОВА. Қазақ тілі.Оқу және тіл дамыту кітабы. Жоғары деңгей. Рухани әлем. Алматы, 2013 ж.
  12. Ж.Қ.ТҮЙМЕБАЕВ, Қ.ҚАДАШЕВА, У.О.АСАНОВА, Б.Г.АШЫҚБАЕВА, С.К.ОМАРОВА,А.И.КҮЛМАХАНОВА. Қазақ тілі. Негізгі оқулық.Базалық деңгей. Алматы,2013 ж.
  13. Ж.Қ.ТҮЙМЕБАЕВ, Қ.ҚАДАШЕВА, У.О.АСАНОВА, Б.Г.АШЫҚБАЕВА, С.К.ОМАРОВА,А.И.КҮЛМАХАНОВА. Қазақ тілі. Негізгі оқулық. Қарапайым деңгей. Алматы,2013 ж.
  14. Ж.Қ.ТҮЙМЕБАЕВ, Қ.ҚАДАШЕВА, У.О.АСАНОВА, Б.Г.АШЫҚБАЕВА, С.К.ОМАРОВА,А.И.КҮЛМАХАНОВА. Қазақ тілі. Негізгі оқулық.Жоғары деңгей. Алматы, 2013 ж.

 

СЛОВАРИ

  1. Білім және ғылым. Энциклопедиялық сөздік. Астана, 2008 ж.
  2. Образование и наука. Энциклопедический словарь. Астана, 2008 ж.
  3. Ж.ТҮЙМЕБАЕВ, Г.САҒИДОЛДА.   Қазақша – ағылшынша сөздік.  Алматы, 2017 ж.
  4. Ж.ТҮЙМЕБАЕВ, Г.САҒИДОЛДА: Ағылшынша – қазақша сөздік.  Алматы, 2018 ж.
  5. Б.ҚАЛИЕВ, Ж.ТҮЙМЕБАЕВ, Ш. ҚҰРМАНБАЙҰЛЫ, С.ИСАКОВА. «Мұқағали тілі» сөздігі. Астана, 2019 ж.

 

ОБРАЗОВАТЕЛЬНЫЕ ПРОГРАММЫ

  1. Түркі филологиясына кіріспе. 5В021200-ТҮРКІТАНУ мамандығы, қазақ бөлімі бойынша (кредит көлемі:2).  Авторлық ұжым:  Түймебаев Ж., Ескеева М.Қ. Сағидолда Г. – Астана: «Л.Н.Гумилев ат. ЕҰУ», 2013;  2015 ж.
  2. Алтайтануға кіріспе. 5В021200-ТҮРКІТАНУ мамандығы, қазақ бөлімі бойынша (кредит көлемі:2).  Авторлық ұжым:  Түймебаев Ж., Сағидолда Г., Ескеева М.Қ.– Астана: «Л.Н.Гумилев ат. ЕҰУ», 2013; 2015.
  3. Түркі жазба ескерткіштерінің тілі. 5В021200-ТҮРКІТАНУ мамандығы, қазақ бөлімі бойынша (кредит көлемі:2).  Авторлық ұжым:  Түймебаев Ж., Ескеева М.Қ. Сағидолда Г.– Астана: «Л.Н.Гумилев ат. ЕҰУ», 2013;  2015.
  4. Түркі тілдерінің салыстырмалы-тарихи грамматикасы. Типтік (оқу) бағдарламасы. 5В021200-ТҮРКІТАНУ мамандығы, қазақ бөлімі бойынша (кредит көлемі: 2).  Авторлық ұжым:  Түймебаев Ж., Сағидолда Г., Ескеева М.Қ.– Астана: «Л.Н.Гумилев ат. ЕҰУ», 2013; 2015.
  5. Қазіргі түркі тілдері. 5В021200-ТҮРКІТАНУ мамандығы, қазақ бөлімі бойынша (кредит көлемі: 2).  Авторлық ұжым:  Түймебаев Ж., Ескеева М.Қ., Сағидолда Г. – Астана: «Л.Н.Гумилев ат. ЕҰУ», 2013; 2015.
  6. Введение  в тюркскую филологию.  Типовая (учебная) программа (высшее профессиональное образование) по специальности 5В021200 – Тюркология. Русское отделение. (Авторский коллектив: Туймебаев Ж. К., ЕскееваМ.К., Сагидолда Г.) – Астана: «ЕНУ им.Л.Н.Гумилева», 2013; 2015.
  7. Введение  в Алтаистику.  Типовая (учебная) программа (высшее профессиональное образование) по специальности 5В021200 – Тюркология. Русское отделение.  (Авторский коллектив: Туймебаев Ж. К., Сагидолда Г., Ескеева М.К. ). – Астана: «ЕНУ им.Л.Н.Гумилева», 2013; 2015.
  8. Современные тюркские языки.  Типовая (учебная) программа (высшее профессиональное образование) по специальности 5В021200 – Тюркология. Русское отделение.  (Авторский коллектив: Туймебаев Ж. К., Ескеева М.К., Сагидолда Г.). – Астана: «ЕНУ им.Л.Н.Гумилева», 2013; 2015.
  9. Язык тюркских письменных памятников.  Типовая (учебная) программа (высшее профессиональное образование) по специальности 5В021200 – Тюркология. Русское отделение. (Авторский коллектив: Туймебаев Ж. К., Ескеева М.К., Сагидолда Г.). – Астана: «ЕНУ им.Л.Н.Гумилева», 2013; 2015.
  10. Сравнительно-историческая грамматика тюркских языков.  Типовая (учебная) программа (высшее профессиональное образование) по специальности 5В021200 – Тюркология. Русское отделение. (Авторский коллектив: Туймебаев Ж. К., Сагидолда Г., Ескеева М.К.). – Астана: «ЕНУ им.Л.Н.Гумилева», 2013; 2015.

 

ГОСУДАРСТВЕННОЕ УПРАВЛЕНИЕ

  1. Государственный протокол Республики Казахстан. Астана, 2004 г.
  2. Казахстан: Страна и люди, природа, история, экономика, культура. Москва, 2007 г.
  3. Қазақстан-Ресей қатынастары: құжаттар мен материалдар жинағы.Казахстанско-российские отнешения: Сборник документов и материалов. Москва 2006-2007 г.
  4. Актуальные аспекты реформы образования в Республике Казахстан. Астана, 2010 г.
  5. Kazakistan. Yatırımın yeni yıldızı: ekonomi, iş ortamı, yatırım olanakları. 2011 y.
  6. KAZAKİSTAN - Bir Yaşam Deneyimi: Ülke ve Toplum, Doğa, Tarih, Ekonomi, Kültür. 2011 у.
  7. Қазақстан – Түркия: достық пен ынтымақтастықтың 20 жылы. KAZAKİSTAN-TÜRKİYE: DOSTLUK İLE İŞBİRLİĞİNİN 20 YILI. Анкара, 2013 ж.
  8. JANSEYIT TÜYMEBAYEV. Kazakistan-Türkiye: Yeni vizyon, Yeni bоуut,  Yeni düzey (Қазақстан-Түркия: жаңа көзқарас, жаңа өлшем, жаңа деңгей). Түркия, 2017 ж.
  9. Оңтүстік Қазақстан. Южный Казахстан. South Kazakhstan. Шымкент, 2016 ж.
  10. Оңтүстік Қазақстан облысының тарихи орындары мен киелі жерлері. Түркістан, 2017 ж.
  11. Оңтүстік Қазақстан: Айшықты оқиғалар. Түркістан, 2017 ж.
  12. Түркістан – түркі әлемінің мәдени астанасы. Türk Dünyası Kültür Başkenti – Türkistan.  Түркістан, 2017 ж.
  13. «Оңтүстіктің қасиетті орындары: аңыз-әпсаналар». Түркістан, 2018 ж.
  14. Түркістан облысының көне қалалары. Түркістан, 2018 ж.
  15. Түркістан облысындағы киелі жерлердің географиясы. Түркістан, 2018 ж.
  16. Түркістан – руханият бесігі. Лингво-өлкетану  энциклопедиясы. Нұр-Сұлтан, 2019 ж.
  17. Türkistan – Maneviyat Beşiği. Bölgesel dilbilim ansiklopedisi.     Nur-Sultan, 2019 у.
  18. Туркестан – колыбель духовности. Лингвокраеведческая    энциклопедия. Нур-Султан, 2019 г.
  19. Тurkestan – the cradle of spirituality. Local Linguistic encyclopedia. Fourth book.  – Нур-Султан, 2019. 
  20. Тамыры терең – Түркістан. Түркістан, 2019 ж.
  21. Оңтүстік Қазақстан облысы, Түркістан облысы: Айшықты оқиғалар. 2018-2019 ж.
  22. Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ: Айшықты оқиғалар. Алматы, 2021 ж.
  23. ҚазҰУ-дың инновациялық жобалары. Алматы, 2022 ж.
  24. Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ: Айшықты оқиғалар – 2022 ж.
  25. Кемел Тоқаев – дара тұлға.– Алматы: Қазақ университеті, 2022 ж.
  26. Кемел Тоқаев . Детектив дарабозы. Алматы, 2023 ж.
  27. Жаңа Қазақстан: Мақсаттар мен міндеттер. 2023 ж.
  28. Tokayev, Kasim Jomart. Babama Dair / K. J. Tokayev ; genel yayın yönetmeni Y. Ömeroğlu. - Ankara : BENGÜ, 2023 у.
  29. Мир Жәлел Пашаев «Таулардың жүрегі», Алматы, 2023 ж.
  30. «ЖЕТЕКШІ УНИВЕРСИТЕТ ЖЫЛНАМАСЫ». Алматы: «Қазақ университеті» баспасы, 2024 ж.