ҚазҰУ ғалымдары биология саласында тың зерттеулер жүргізуде

Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінде өткен «Ғылым, бизнес және өндіріс ықпалдастығы» тақырыбындағы форум аясында оқу ордасының биология және биотехнология факультетінің ғылыми әзірлемелері таныстырылды.

Қазіргі таңда Қазақстанда онкологиялық аурулардың салдарынан өлім дерегі көбейген. Түйткілді мәселенің түйінін табу мақсатында факультет ғалымдары қымбат моноклоналды антидене негізіндегі препараттармен салыстырғанда жоғары селективті және аз жанама әсерлері бар PD-L1-ге қарсы наноантиденелер әзірлеп шығарды. Сондай-ақ Aeromonas және Pseudomonas қоздырғыштарына қарсы тиімді бактериофагтардың химерлі эндолизиндеріне негізделген бактерияға қарсы препарат ұсынылған.

Антибиотиктерден айырмашылығы – пайдалы микрофлораға әсер етпейді және ветеринарияда қолданылу мүмкіндігіне ие.  Вирусты бейтараптандыратын наноантиденелер және оны жылдам анықтауға арналған арнайы зонд жасалды. Бұл препараттар өте тұрақты, тоңазытқышты қажет етпейді және шалғай аймақтарда қолдануға жарамды.

Елімізде жыл сайын 10 мыңнан астам адам зардап шегетін туберкулез ауруымен күрес өте өзекті. Факультет зерттеушілері әзірлеген наноантиденелер микобактерия туберкулезінің қарсылық механизмдерін бұғаттап, емдеу әдісінің тиімділігін арттырып, улы антибиотиктерге қажеттілікті азайтады.

Сонымен қатар мамандар бие мен ешкі сүтінен «Арғымақ» функционалды өнімін дайындап шығарды. Отандық өнім жүрек ауруының алдын алуға, асқазан, ішек жолдарын жақсартуға және иммунитетті көтеруге көмектеседі. Бүгінде инновациялық жобаны коммерцияландыру мәселесі бойынша жұмыстар атқарылуда.

Сонымен қатар келушілер назарына факультет ғалымдарының ғылыми жобаларының бірі – көпжылдық бидай көрсетілді. Көпжылдық бидайды бір рет қана егіп, 5-6 жыл өнім алуға болады. Бүгінде ғалымдар жобаны нарыққа шығаруды көздеп отыр.

Аталған әзірлемелердің барлығы озық биотехнологиялық шешімдердің қолжетімділігін арттыруға және халықтың өмір сүру сапасын жақсартуға бағытталған.

Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың Баспасөз қызметі