Браконьерлікке қатысты заңды жауапкершілік мәселелері бойынша дөңгелек үстел
2024 жылдың 5 желтоқсанында әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің заң факультетінің кеден, қаржы және экологиялық құқық кафедрасында браконьерлікке қатысты заңды жауапкершілік мәселелеріне арналған халықаралық дөңгелек үстел өтті. Бұл шара БҰҰ-ның Тұрақты даму мақсаттарының 15-ші бағыты — Құрлық экожүйелерін сақтау аясында және әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың 90 жылдығы мен Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Әділетті Қазақстан: заң мен тәртіп, экономикалық өсу, қоғамдық оптимизм» атты Қазақстан халқына жолдауын іске асыру аясында ұйымдастырылды.
Дөңгелек үстелге құқық қорғаушылар мен экология саласындағы жетекші мамандар мен сарапшылар қатысты. Қатысушылар браконьерлікпен күрес саласындағы құқықтық нормалардың дамуы, браконьерліктің экологиялық салдарлары және экологиялық құқықбұзушылықтардың құқықтық бағасы мәселелерін талқылады.
Дөңгелек үстелге қатысушылар:
- Уалихан Ахыпбекұлы Ахатов, әл-Фараби атындағы ҚазҰУ заң факультетінің деканы, заң ғылымдарының кандидаты, доцент.
- Гульдана Амангельдиевна Куаналиева, әл-Фараби атындағы ҚазҰУ кеден, қаржы және экологиялық құқық кафедрасының меңгерушісі, заң ғылымдарының докторы, профессор.
- Ерлан Кеңесбекұлы Молдахметов, Алматы қаласы бойынша мамандандырылған табиғат қорғау прокуратурасының прокуроры.
- Ерлан Қабитұлы Байров, мамандандырылған табиғат қорғау прокуратурасының аға прокуроры.
- Сакен Сарсенбаевич Бертлеуов, Ақтөбе қаласы прокуратурасының аға прокуроры (онлайн).
- Эдвардас Ючневичус, Гданьск мемлекеттік университетінің профессоры (Польша, онлайн).
- Жуманазар Таштемирович Халмуминов, Ташкент мемлекеттік заң университетінің профессоры, заң ғылымдарының докторы (онлайн).
- Парвон Зайналобиддин Мирзозода, Тәжік ұлттық университеті заң факультетінің деканы, заң ғылымдарының докторы, профессор (онлайн) және басқалар.
Профессор Ербол Темірханұлы Алимқұлов табиғатты қорғау және жабайы флора мен фаунаны сақтау саласындағы заңнаманы жетілдірудің маңыздылығын атап өтті.
Ерлан Байров браконьерліктің экосистемаларға тигізетін теріс әсерін терең талдап, бұл қылмыстар үшін жауапкершілікті күшейту бойынша шаралар ұсынды.
Дөңгелек үстел жұмысына сондай-ақ Гүлнұр Қойшынқызы Рашева, әл-Фараби атындағы ҚазҰУ кеден, қаржы және экологиялық құқық кафедрасының меңгерушісінің ғылыми инновациялық қызмет және халықаралық байланыстар жөніндегі орынбасары, философия ғылымдарының докторы (PhD) қатысты. Ол өз баяндамасында табиғатты қорғау саласындағы заңнаманың қазіргі кездегі кемшіліктерін атап өтіп, құқықтық базаны жақсарту үшін нақты қадамдар ұсынды. Гүлнұр Қойшынқызы экологиялық құқықбұзушылықтарға жауапкершілікті күшейту қажеттілігін және мемлекеттік органдар мен қоғамдық ұйымдар арасындағы өзара әрекеттестікті тиімді үйлестіру үшін жаңа механизмдер әзірлеуді ұсынды. Проблемаларды шешу жолдары ретінде ол экологиялық санкцияларды қатаңдатуды, табиғи ресурстар саласындағы заңнаманы жетілдіруді және экологиялық білім беруді халық арасында кеңінен насихаттауды ұсынды.
Дөңгелек үстелдің қорытынды сөзін Гульдана Амангельдиевна Куаналиева қорытындылап, табиғатты қорғау саласындағы құқықтық базаны нығайту үшін халықаралық деңгейде бірлескен күш-жігердің маңыздылығын атап өтті. Сарапшылар браконьерлік үшін жазаны күшейту және экологиялық білім беруді арттыру қажеттігін жеткізіп, экологиялық қылмыстармен күресуде маңызды қадамдар ретінде осы ұсыныстарды ұсынды.
