ТДМ 4. Барлығын қамтитын және әділ сапалы білім беруді қамтамасыз ету және барлығына өмір бойы білім алу мүмкіндігін ынталандыру

29 қаңтар, 2024

ИРН 19678348 "Ресей империясының күйреуі және Қазақ мемлекеттілігінің жандануы: тарихи-құқықтық талдау" тақырыбындағы гранттық жобаны орындау аясында Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-де  мемлекет және құқық теориясы мен тарихы, конституциялық және әкімшілік құқық кафедрасында теориялық семинар өткізілді.

Баяндамашы профессор Нұрпейісов Ермеш Қалиұлы. Баяндаманың тақырыбы "Мемлекет және құқық теориясының әдіснамалық мәселелері".

Семинарда мемлекет және құқық теориясының іргелі мәселелері, атап айтқанда мемлекеттің мәні, Қазіргі қоғамдағы мемлекеттің рөлі талқыланды. Профессор Е. К. Нұрпейісов мемлекет және құқық теориясының тұжырымдамалық аппаратына, әсіресе егемендік, федерация, автономия, басқару нысаны және мемлекеттік құрылым нысаны және т. б. ұғымдарын қолдану тұрғысынан сыни көзқарас қажет деп санайды.

Зерттеу әдістері туралы тақырыпты жалғастыра отырып, профессор Е.К. Нұрпейісов жалпы мемлекеттік-құқықтық құбылыстардың немесе олардың фрагменттерінің өзгеруін зерттеу кезінде тарихи процестер мен фактілерді сипаттау олардың логикалық түсіндірмесі мен перспективаларын болжаумен қатар жүретін Тарихи-логикалық корреляцияның диалектикалық әдісін қолдану қажет деп санайды.

Әрі қарай, профессор Е.К. Нұрпейісов 1960-1970 жылдары пайда болған "ғылыми-технологиялық оптимизм" әдіснамалық бағытына ерекше назар аударуды ұсынады, бұл қоғамдық қайшылықтар мен жаһандық мәселелерді ғылыми-техникалық прогрестің жетістіктерін пайдалана отырып шешуге болады деп санайды.

Интернеттің қазіргі деңгейі, тірі және жансыз табиғатты зерттеу мен дамытудағы технологиялық серпіліс осы дүниетанымдық ағымның өкілдері елу жылдан астам уақыт бұрын әлеуметтік және табиғи құбылыстарды білу мүмкіндіктерін болжады деп сенуге негіз береді. Шындықтың ықтимал және қалаулы күйін сандық бағалауды қолдана отырып, ғылыми болжау мүмкіндігі шындыққа айналды. Бұл ретте ықтимал оқиғалардың болжамы мемлекеттік органдарды жұмылдырады. Ал қалаулы оқиғалардың болжамы қоғамның салауатты күштерін, гуманитарлық бағыттағы саяси партияларды, бірлестіктер мен қозғалыстарды ынталандырады.

Ғылыми-технологиялық оптимизм әдіснамасымен қаруланған мемлекеттік құрылымды өзгерту мүмкіндігі мен шындығын, жергілікті өзін-өзі басқару институттары жұмыс істеген жағдайда мемлекеттік билікті орталықсыздандыру және деконцентрациялау тенденцияларын зерделеу керек.

Сонымен қатар семинарда жобаның орындаушылары – Қазақстанның жетекші ғалымдары: з.ғ. д., профессор А. С.Ибраева; Т. ғ. д., профессор А. Ауанасова; т. ғ. к., профессор С. Аққуұлы; з. ғ. к., доцент Б. ж. Қуандықов; з. ғ. к., доцент К. Дауталиев сөз сөйледі.  

Мұндай ғылыми семинарларды тұрақты негізде өткізу туралы шешім қабылданды.