БЕРІК ХАЛЫҚАРАЛЫҚ БАЙЛАНЫС

2018 жылдың 15 қаңтарында құрылған Жасанды интеллект және Big Data кафедрасы ҚазҰУ-дың ақпараттық технологиялар факуль­те­тінің ең жас кафедрасы. Кафедраның ашылуына Қазақстанды цифрлан­ды­ру, атап айтқанда жасанды интеллект пен үлкен деректер техно­ло­гия­ларын енгізуге қабілетті мамандар санын арттыру міндетін қойған мемлекеттік тапсырма ықпал етті.

Тұрақты даму мақсаттарын жү­зе­ге асыруда серіктестікті да­мы­туды көздеп отырған оқу орда­сын­да көптеген Tоп-100 уни­вер­ситеттерінен шетелдік про­фессорлар мен ғалымдарды дәріс оқуға шақыру ерекше дәс­түрге айналды. Жасанды ин­тел­лект және Big Data кафедрасының қызметкерлері ынтымақтастықты бастаған алғашқы шетелдік про­фессорлардың бірі – Португалия мемлекеттік университетінің ISCTE – Instituto Universitário de Lisboa (ISCTE-IUL) профессоры Ок­та­виан Адриан Постолаке (Oc­tavian Adrian Postolache). Профессор 2019 жылы Erasmus+ ACM академиялық ұтқырлық бағ­дар­ламасы аясында ҚазҰУ-да бол­ды. Октавиан Адриан Пос­то­лаке – Ғылым және ақпараттық технологиялар департаментінің профессоры, ISCTE – Instituto Universitario de Lisboa инст­и­ту­ты­ның (Лиссабон, Португалия) ақ­па­раттық ғылым және техноло­гия­лар саласындағы PhD бағ­дар­ламасының директоры, Теле­ком­му­никациялар институтының (Лис­сабон, Португалия) бақылау және өлшеу техникасы тобының бас ғылыми қызметкері.

Октавиан Адриан Постолаке ҚазҰУ-ға келгендегі әсерімен бөлісті.

 – Менің ойымша, Iscte-IUL мен ҚазҰУ арасында айрықша ынты­мақ­тастық қалыптасқан. Ғылым мен техниканың өзекті тақырып­та­рында, мысалы, смарт сен­сор­лар, IoT жасанды интеллект тех­но­логияларын экономиканың түр­лі салаларында қолдану сияқ­ты өзекті тақырыптарда бірге жұ­мыс істейтін профессорлар мен зерттеушілер арасындағы тығыз байланысты ескере отырып, екі университет арасындағы үш жыл­дан астам ынтымақтастықты же­місті деп санаймын. Техно­ло­гиялар мен денсаулық сақтау қызметтеріне қатысты иннова­ция­лық шешімді бірлесіп құрас­ты­руға және енгізуге ерекше қызығушылық танытылды. Бүгінгі таңда ҚазҰУ студенттері порту­гал­дық зерттеушілердің бір­лес­кен жетекшілігімен PhD ғылыми-зерттеу жұмыстарын дайындап жатыр. Сондай-ақ ҚазҰУ про­фессор­ларының, атап айтқанда қолданбалы ЖИ-мен байланысты халықаралық деңгейде танылған зерттеуші және жетекші про­фессор Мәдина Мансұрованың біздің Iscte-Instituto Universitario de Lisboa, Instituto de Telecomunication институтының жас және аға ғылыми қызметкерлері қол­да­ған идеяларын айту өте ма­ңызды. Осы ғылыми-зерттеу орталығының, сондай-ақ ғылым және ақпараттық технологиялар саласындағы докторлық бағдар­ла­маның директоры ретінде мен ISCTE-IUL және ҚазҰУ-дың зерт­теу жұмыстарына жоғары мүм­кін­діктер беретін жаңа кешенді жоба аясында ғылыми-зерттеу және ди­дактикалық ынтымақтас­тығы­мыз­ды дамытуға қызмет етуде­мін, – деп сөзін қорытындылады.

Профессор Октавиан Iscte-IUL мен ҚазҰУ арасындағы ынтымақ­тас­тық негізінде Қазақстанға жылына кем дегенде бір рет келіп тұ­рады. Университетіміздің же­тіс­тіктерімен танысып, тәнті бол­ғаны сонша – әлі де ынты­мақ­тастығымыз берік, біздің жас ма­мандарымыз бен докторант­та­рымызға бағыт-бағдар беріп, жұмысын жалғастырмақ ниетін білдірді.

Доктор Октавиан Постолаке 1999 жылы «Gh. Asach» Яссы техникалық университетінде «Элек­тротехника-метрология» мамандығы бойынша докторлық диссертациясын қорғады. 2000-2004 жылдары «Қоршаған ор­та­ның мониторингіне арналған үлестірілген жабдық» мамандығы бойынша постдокторантурада оқыды (IST-University of Lisbon, Лиссабон, Португалия). 2016 жылы «Денсаулық сақтау үшін бейтарап зондтау және кешенді есептеулер» тақырыбы бойынша хабилитацияны өтті (Habilitation, IST-University of Lisbon, Лиссабон, Португалия). Профессор Ок­та­виан­ның ғылыми жобалары мына тақырыптарды қамтиды: смарт датчиктер, сымсыз сенсорлық желі және заттар интернеті, тал­шықты-оптикалық сенсорлар және олардың порттар мен кө­лікте қолданылуы, темпе­ра­ту­ра­ны, дірілді, күшті өлшеуге ар­нал­ған бірмодты және көпмодты талшықтар негізіндегі талшықты-оптикалық Брэгг торлары бар сенсорлар, интеллектуалды жүйелер үшін машиналық оқыту және жасанды интеллект, смарт үй және смарт денсаулық сақтау үшін кеңейтілген және виртуалды шындық, денсаулық сақтау үшін терең оқыту және үлкен де­рек­терді талдау. Ол FCT SmartLife «Күн­делікті өмірге арналған ақыл­ды сенсорлық жүйелер» (2020), WeHope – Wearable e-health «Талшықты оптикалық мо­ни­торинг жүйесі» (2017-19 жж.), «NANO-IMUNELCHIM-PLAT – ме­ди­циналық қауіпсіздікпен және қоршаған ортаны қорғаумен био- және иммуно-маркерлерді элек­тро­химиялық анықтау және сан­дық бағалау үшін нано­сен­сорлары бар платформаларды әзірлеу арқылы ғылыми-зерттеу қызме­ті­нің диверсификациясы» (2016-20), «Интеллектуалды сенсорлар және физиотерапияға арналған мамандандырылған орта – PTDC/DTP-DES» / 6776/2014» (2016-19 жж.) жобаларының бас ғылыми қыз­меткері. Профессор А.Посто­ла­ке ғылыми-зерттеу жұ­мыс­тарымен белсенді айналысады, Scopus базасында 444 мақала, h-index (Scopus) – 34, Web of Science базасында 152 мақала, h-index (WoS) – 19, h-index (Google Scholar) – 34.

ISCTE – Instituto Universitário de Lisboa университетінің академия­лық ұтқырлық бағдарламасы және ISCTE мен ҚазҰУ ара­сын­дағы ынтымақтастық туралы ке­лісім Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың екі докторантына бес айлық тағылымдамадан өтуге мүмкіндік берді. 

2022 жылы ISCTE университеті 2023-25 жылдарға академиялық ұтқырлық жобасы бойынша тағы да қолдау алды. Осы жылы ҚазҰУ оқытушыларының және док­то­рант­тарының ISCTE универси­те­тінде жаңа тағылымдамалары, сондай-ақ Лиссабон профессор­ла­рының сапарлары жос­пар­лануда. Осы күнге дейін про­фессор Октавиан Постолаке ка­федра докторанттарына «Ғы­лым және ақпараттық техно­ло­гиялар саласындағы ғылыми жобаларды басқару»,  «Ме­дици­на­дағы қолданбалы электро­тех­ника және электроника» пән­де­рінен білімі мен тәжірибесін ая­май дәріс оқып келеді. Про­фессор Октавиан Постолакемен және оның зерттеу тобымен же­місті ынтымақтастығымыз жалға­са­ды деп үміттенеміз.

Мәдина ЕСІМХАНҚЫЗЫ,

Жасанды интеллект және

Big Data кафедрасының

меңгерушісі, ф.-м.ғ.к., доцент