Әлеуметтік педагог – тұлға тәрбиелеуші маман

ҚазҰУ-дың филосо­фия және саясаттану факультеті қоғамдық-әлеуметтік, гуманитар­лық мамандарды даярлаудың озық үлгісі. Факультеттегі Педаго­гика және білім беру менеджменті кафе­дра­сы өрелі білім мен өнегелі тәрбиені ұштас­тырған тарихы терең тағылымымен ерекше мәнге ие. Кафедра қызметінің басты бағыты – педа­го­гикалық білім алушы студенттердің теория­лық білімін практи­ка­лық бағытпен ұштас­ты­ру, рухани-адамгершілік қа­сиеттерін ізгілікті педагогика шеңберінде дамыту. 

Кафедра университеттің пе­дагогикалық мамандықтарын жаппай қамтамасыз етуден бастап, «Әлеуметтік педаго­гика және өзін-өзі тану», «Пе­да­гогика және психология», «Білім берудегі менеджмент» мамандықтары бойынша ба­ка­лавриат, магистратура, PhD докторантура – үш сатылы жүйеде жұмыс істеп келеді. Кафедраны елімізге танымал ғалым Н.Әлқожаева басқа­ра­ды. Оқытушы-профессорлар құрамында ғылым докторлары, кандидаттары және PhD док­то­ранттар қызмет етеді. Пе­да­гогика және білім беру ме­недж­менті кафедрасы білім саласының кәсіби мамандарын қалыптастыруда маңызды рөл атқарады. Оның функция­ла­рына педагогика саласындағы теориялық білімді беру ғана емес, болашақ мұғалімдердің бас­қару дағдыларын дамыту да кіреді.

Педагогика кафедрасында студенттер оқыту әдістемесі, дамыту психологиясы және білім берудегі инновациялық тә­сілдер туралы білімдерін те­реңдетуде. Бұл кафедра білім саласына жоғары білікті ма­ман­дарды даярлауда басты рөл атқарады. Оның жұмыс са­ласы педагогиканың тео­рия­лық аспектілерін де, оқу орын­да­рындағы басқару прин­цип­терін де қамтиды.

Кафедрада «Әлеуметтік пе­да­гогика және өзін-өзі тану» білім беру бағдарламасы оқы­ты­лады, осы мамандық бойын­ша үздік мамандар даярлауда елеулі үлес қосуда. 1991 жылы елімізде әлеуметтік педагог қызметінің енгізілуі кездей­соқ­тық емес. Өйткені әлеуметтік жұмыстың кәсіптік деңгейге көтерілуі – маңызды мәселе.

Әлеуметтік педагогика са­лауатты қоғам қалыптас­ты­ру­да басты рөл атқарады. Қоғам­ның күш-жігерін әлеуметтік осал топтарға көмектесуге бағыттайды. Бұл мамандық педагогикалық және әлеу­мет­тік ғылымдардың синтезін қам­ти­ды, тек толық білім беруге ғана емес, сонымен қатар әлеу­меттік мәселелерді ше­шуге көмек беруге ұмтылады.

Әлеуметтік педагогтің не­гізгі міндеті – жеке тұлғаның үйлесімді дамуына жағдай жасау. Ол түрлі санаттағы адам­дармен жұмыс істейді: ерекше қажеттіліктері бар балалардан – қиын өмірлік жағдайдағы жасөспірімдерге дейін. Әлеуметтік құзыретті мұғалім білім беру әдістерін әр оқушының жеке қажетті­лік­теріне бейімдей алады.

Әлеуметтік педагогика со­ны­мен қатар әлеуметтік дағ­ды­лар мен жауапкершілікті дамытуға бағытталған. Мек­теп­терде, көмек орталық­та­рын­да және басқа да әлеу­мет­тік мекемелерде жұмыс істей отырып, әлеуметтік педагогтер білім мен әлеуметтік мәсе­ле­лерді шешу арасындағы кө­пірге айналады. Олар балалар мен жастарға сыни ойлауды, төзімділікті және құрметтеуге көмектеседі. Дегенмен бұл са­ладағы мамандар жиі қиын­дық­тарға тап болады. Отба­сын­дағы қиындықтар, кедейлік немесе психологиялық проб­ле­малар тиімді әлеуметтік пе­дагогикаға кедергі болуы мүм­кін. Десе де, бұл мамандықтың маңыздылығы мен құндылығы осы қиындықтарды жеңуде.

Әлеуметтік педагогика – бұл кәсіп қана емес, сонымен бірге адамдарды қиындықтарды жеңуге және жақсы өмірге ұм­тылуға шақыру. Ол қамқорлық, шыдамдылық және түсіністікті біріктіріп, бұл саланы әрбір жеке тұлғаны қолдауға және да­мытуға бағытталған әлеу­мет­тік құрылымның маңызды элементіне айналдырады. Мұн­дай мамандар сондай-ақ білім беруде қиындықтарға немесе әлеуметтік мәселе­лер­ге тап болған отбасылармен белсенді байланыс ұстайды. Олардың рөлі кеңес беру ғана емес, сонымен бірге мәсе­ле­лерді бірлесіп шешуге ба­ғыт­талған серіктестік құру.

Әлеуметтік педагог жұ­мы­сы­ның маңызды элементі – ерек­ше қажеттіліктері бар адам­дармен жұмыс істеу. Бұл оқыту әдістерін кәсіби білуді ғана емес, сонымен қатар то­леранттылық сезімін, эмпа­тияны және әрбір адамға жеке көзқарасты талап етеді. Осы­лай­ша әлеуметтік педагог тек қызмет көрсететін маман ғана емес, сондай-ақ жеке тұлғаны дамыту жолындағы нағыз тә­лімгер және сүйемелдеуші. Оның жұмысы қамқорлық, іл­типатпен және әркімнің өз әлеуетін ашуға және қоғам­дас­тыққа қатысуға мүмкіндігі бар қоғам құруға деген ұмтылысқа толы.

Бақыт ӘРІНОВА,

 п.ғ.к., доцент

Ақерке ТАҢАТАРОВА,

«Әлеуметтік педагогика және өзін-өзі тану» мамандығының 1-курс магистранты