Ғылыми зертхана жұмысымен танысты

15 наурыз, 2024

«Биотехнология» және «Биологиялық инженерия» білім беру бағдарламалары бойынша оқитын 3-курс студент­те­ріне арналған «Биотехнология кафедрасының ашық есік күні» іс-шарасы өтті. Мақсат – студенттердің болашақ мамандығына мотивациялық-құндылық көзқарастарын қалыптастыруға кәсіби бағыт-бағдар беру. 

Ашық есік күні барысында сту­денттерге кафедрадағы ғы­лыми зертханалар және онда оқытушы-профессорлар құра­мы­ның жүргізіп жатқан іргелі және қолданбалы ғылыми-зерт­теу жұмыстарымен та­ны­суға үлкен мүмкіндік берілді. Студенттерге түрлі бағыттар бо­йынша ғылыми жобалар шең­берінде алынған нәти­же­лер және оларды практикада қолдану мен елімізде өндіріске ендіру перспективалары көр­се­тілді.

«Биотехнология» ББ 1-курс ма­гистранты А.Мадаутова сту­дент­терге «Өсімдіктер биотех­но­логиясы» зертханасында  «ҚР өндіріс са­ласына табиғи қант алмас­тыр­ғыш көзі – сте­вия өсімдігін ендіру үшін био­тех­нологиялық көбейту әдіс­те­рін жетілдіру» тақырыбы ая­сында жүргізілген ғылыми-зерттеу жұмыс­та­ры­ның нәти­же­лерімен таныс­тыр­ды. Био­технологиялық әдіс­тер­дің не­гі­зінде Қазақстанның оңтүс­тік аймағының климаттық жағ­дайына бейімделген, өнім­ді­лігі жоғары, зиянкестер мен ау­ру­ларға төзімді жаңа се­лективті линияларын алу. Олар­ды өсім­дік шаруашы­лы­ғына ендіру, стевия шикі­за­тынан функцио­нал­дық мақ­сат­тағы «Жаңа буын тағам өнім­дерін» жасау және олар­дың ассортиментін кеңейту жолдарын, осының не­гізінде болашақта негізгі тұты­ну­шы­лардың сұраныстарына ие отандық тауарларды шы­ғару және оларды коммер­ция­лан­дыру мүмкіндіктерін айқын­дай­тын баяндама жасады. Со­нымен қатар бүгінгі күні бір­қатар бакалавр мен ма­гис­транттардың қатысуымен Оң­түс­тік Қазақстанда аудан­дастыруға жарамды стевияның өнімді селекциялық линия­ла­рын алу, сондай-ақ стевия шикізатынан функционалдық мақсатта сусындар дайындау бағытында зерттеу жұмыстары жалғасып жатқаны және бұл өз кезегінде стевияның егістік план­тацияларын кеңейтіп, функ­ционалдық мақсаттағы жаңа ұрпақ өнімдерінің ассор­ти­ментін түрлендіруге қажет отандық стевия шикізат көзі­мен қамтамасыз ететіні туралы мәлімдеді.

Б.ғ.д., профессор С.Ата­ба­е­ва студенттерді «Молеку­лалық экофизиология» зертха­на­сын­да өзінің жетекшілігімен жүр­гі­зілетін ғылыми-зерттеу жұ­мыс­тарының бағыттарымен та­­ныс­тырды. Ауылша­руашы­лық өсімдіктерінің (бидай, кү­ріш, қытай бұршақ, арпа) фи­зио­ло­гиялық және био­хи­мия­лық про­цестеріне ауыр металдар мен тұздардың тигізетін әсерін зерт­теу және фиторемедиация тех­но­логияларын жасау бағы­тын­да жүргізілетін ғылыми-зерт­теу жұмыстарының нәти­же­лерін баяндады. Сонымен қатар оқытушы Г.Доқтырбай студенттерді осы зертханада б.ғ.д., профессор С.Кенжебае­ва­ның жетекшілігімен «Мутант­ты жаздық бидай гермоплаз­ма­сының сары және жапырақ тат ауруларына төзімділігі, морфо­ме­триясы мен дән сапасының молекулалық биохимиялық си­пат­тамасы» тақырыбы аясында жүргізіліп жатқан ғылыми жо­баның өзектілігі мен прак­тик­а­лық маңыздылығын айқындай­тын презентациялық баяндама жасады. Зертханалармен та­ныс­тыру барысында студент­тер­ге жаздық жұмсақ бидайдың мутантты гермоплазмасын алу­да қолданылатын заманауи әдістерді сипаттай отырып, алын­ған жаңа мутантты лин­ия­лардың өнімділігін, олардың түрлі тат ауруларына төзімділі­гін және морфометриялық көр­сет­кіштерін, дәндердің сапа­сын, тағамдық құндылығын, яғ­ни дәндердің құрамындағы белок мөлшері мен маңызды микронутриенттердің (Fe, Zn,) биожетімділігін айқындау мақ­сатында орындалатын моле­ку­лалық-биохимиялық зерттеу жұмыстарының инновациялық технологияларына жалпылама шолу жасады. Ізденіс жұмыс­та­рының нәтижесінде алынған негізгі ғылыми жетістіктерімен жә­не оларды практикада қол­дану мүмкіндіктерімен таныс­тырды.

Аға оқытушы А.Талипова сту­денттерді «Биоматериал­дар» зертханасында орында­лып жатқан ғылыми ізденістер бағыттарымен, яғни кератинді ыдырататын қасиетке ие бел­сенді термофильді бакте­рия­лардың консорциумын қол­данып, құс өсіру өндірісінің ке­ратинді қалдықтарын та­зарту, сонымен қатар бие және ешкі сүтінің комбинациясы не­гізінде полисахаридтік сим­биоз­дық матицаға иммо­би­лизденген пробиотиктерге бай өнімдер алу техноло­гия­лары­мен таныстырды. Б.ғ.к., доцент Г.Ерназарова «Клеткалық био­тех­нология» зертханасында микро­балдырлар мен су өсім­діктерін in vitro жағдайында өсіру және оларды биоло­гия­лық белсенді заттардың табиғи көздері ретінде пайдаланып, медицина, фармакология және тағам өндірісінде құндылығы жоғары өнімдер алу мүм­кін­діктерін баяндады.

Салтанат АСРАНДИНА,

б.ғ.к., доцент