М.М. Тәжин – Қазақстан Республикасының Чехиядағы Төтенше және Өкілетті Елшісі, профессор, Қазақстандағы тұңғыш әлеуметтану ғылымдарының докторы (1991), Ресей Қоғамдық ғылымдар академиясының академигі. Л.Н.Гумилев. атындағы Еуразия ұлттық университетінде саяси және әлеуметтану ғылымдарының докторы ғылыми дәрежесін алу үшін диссертациялар қорғау жөніндегі диссертациялық кеңесті ашудың бастамашысы. Қазақстан әлеуметтанушылар қауымдастығының негізін қалаушы және президенті, түркітілдес елдер әлеуметтанушылар одағының вице-президенті. Қазақстан Республикасы Әлеуметтанушылар академиясының президенті. Стамбул университетінің құрметті профессоры. «Құрмет» және «Барыс» ордендерімен марапатталған.
1960 жылы 8 сәуірде Ақтөбе қаласында дүниеге келген. Алматы халық шаруашылығы институтын (1980) және С.М. Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің аспирантурасын бітірген. (1985). Қазақ КСР Ғылым академиясының Өндіргіш күштерді зерттеу кеңесінде инженер-экономист, ҚазМУ-де аға оқытушы, доцент қызметтерін атқарды. 1987-1988 жж Ұлыбританиядағы Лондон университетінде ғылыми тағылымдамадан өтті. 1991-1992 жж – ҚазМУ жанындағы Қоғамдық пәндер мұғалімдерінің біліктілігін арттыру институтының әлеуметтану және саясаттану кафедрасының меңгерушісі. 1992 жылдан бастап М.М. Тәжин Қазақстан Республикасы Президентінің және Министрлер Кабинетінің Аппаратында қызмет етті: басшының бірінші орынбасары, ішкі саясат бөлімінің меңгерушісі, Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының орынбасары, Ақпараттық-талдау орталығының меңгерушісі. 1994-1995 жж, Қазақстан Республикасы Президентінің Мемлекеттік кеңесшісі. 1995-1999 жж ,Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының орынбасары, Талдау және стратегиялық зерттеулер орталығының меңгерушісі. 1999-2001 жж ,Қазақстан Республикасы Президентінің Ұлттық қауіпсіздік мәселелері жөніндегі көмекшісі, Қазақстан Республикасы Қауіпсіздік Кеңесінің хатшысы. 2001 жылы Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетін басқарды. 2002 жылы, Қазақстан Республикасы Президентінің Ұлттық қауіпсіздік мәселелері жөніндегі көмекшісі, Қазақстан Республикасы Қауіпсіздік Кеңесінің хатшысы.
Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының бірінші орынбасары (08.2002-03.2004);
Ішкі саясат бөлімінің меңгерушісі – Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының бірінші орынбасары (03.2004-03.2005);
Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының бірінші орынбасары (03.2005-13.04.2006);
Президенттің көмекшісі – Қазақстан Республикасы Қауіпсіздік Кеңесінің хатшысы (13.04.2006-01.11.2007);
Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрі (11.01.2007-09.04.2009);
Президенттің көмекшісі – Қазақстан Республикасы Қауіпсіздік Кеңесінің хатшысы (05.09.2009-01.2013);
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік хатшысы (16.01.2013-01.2014);
Қазақстан Республикасының Ресей Федерациясындағы Төтенше және Өкілетті Елшісі (02.2014-01.2017);
Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының бірінші орынбасары (12.01.2017-24.03.2019 бастап);
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік хатшысы (24.03.2019-09.2019);
Қазақстан Республикасының Чех Республикасындағы Төтенше және Өкілетті Елшісі (11.2019-16.06.2023)
200-ден астам кітаптар мен мақалалардың авторы: «Адам. Аймақ. Қала» (1990); «Аймақтық әлеуметтану» (1993); «КСРО-дағы аймақтық зерттеулер» (Лондон, 1988); «КСРО қала халқының өндірістік емес қызметі» (Лондон, 1989); «Қала тұрғындары үшін рекреациялық өмір сүру жағдайлары» (Гаага, 1989); «Еуразиялық кеңістік: интеграциялық әлеует және оны жүзеге асыру» (2003).
М.М. Тәжин Қазақстандағы тұңғыш әлеуметтану оқулығын қазақ тілінде жазып, басып шығарды. М.М. Тәжин Қазақстанның аймақтық әлеуметтануының теориялық негіздерін қалады. Ол өз еңбектерінде шамамен бірдей табиғи-климаттық жағдайлармен сипатталатын елдің территориясы ретінде аймақ тұжырымдамасын айқындады, сондай-ақ әлеуметтік, өндірістік және материалдық-техникалық инфрақұрылымымен, табиғи ресурстар кешеніне негізделген өндіргіш күштердің дамуының өзіне тән бағытын береді. Ол әлеуметтік-экономикалық даму параметрлері бойынша аймақтар типтерінің: энергетикалық және қару-жарақ қорлары, физикалық және ақыл-ой, қол және механикалық, білікті және білікті емес еңбек үлесіне қарай; әлеуметтік инфрақұрылым бойынша; адам дамуының көрсеткіштері бойынша және әрбір жеке аймақ тұрғындарының саяси мінез-құлқындағы осыған байланысты айырмашылықтардың жіктелуін қарастырды..
М.М. Тәжин ерен еңбегі еліміздегі әлеуметтанудың институционализациялану процесінде ең алдымен қолданбалы зерттеулерді ұйымдастыру және жүргізу мәселелерімен байланысты. Әлеуметтанудың дамуын, оның пікірінше, пәннің эмпирикалық бөлігінің дамуының жалпы контекстінен тыс түсінуге болмайды. Марат Мұханбетқазиұлының бастамасымен Қазақстан әлеуметтанушылар қауымдастығы – негізгі тірегі әл-Фараби атындағы ҚазҰУ ғалымдары болып табылатын әлеуметтік-гуманитарлық бағыттағы ғалымдардың кәсіби бірлестігі құрылды. Оның қолдауымен Қазақстанның әлемдік әлеуметтану қоғамдастығымен, атап айтқанда, түркі әлемінің социологиялық қауымдастығымен ынтымақтастығын біріктіретін жаңа еларалық бірлестік – Түркі елдерінің әлеуметтанушылар одағы пайда болды.
Профессор М.М. Тәжин еңбектерінде әсіресе қоғамдық-саяси жағдайды бақылауға қатысты зерттеу құралдарын жаңғырту идеяларын көрсетті. Осының негізінде ішкі саяси процестерді бағалау және индекстеу әдістемесі енгізілуде. М.М. Тәжин еңбектерінде, «азаматтық қоғам», «әлеуметтік прогресс» сияқты көптен бері зерттеліп келе жатқан категориялар қайта қарала бастаған сияқты. «Әлем мұны әлдеқашан түсінді», - дейді М.М. Тәжин, – мемлекеттік институттардың күш-жігерінің арқасында ғана адамзат туындап жатқан қауіп-қатерге қарсы тұра алады. Жаңа типтегі сананы тереңдету тұрғысынан азаматтық қоғамның рөлі мен маңызы еселеп артып келеді. Ғылыми зерттеулердің нәтижелері мемлекеттік органдардың тәжірибесіне, соның ішінде әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың оқу үдерісіне енгізілген. Ол жас ғалымдар үшін Қазақстан әлеуметтанушылар қауымдастығының стипендиясын тағайындады. М.М Тәжин жетекшілігімен Қазақстан әлеуметтанушыларының үш ұлттық конгресін (2002, 2005, 2008), бірнеше халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияларды, соның ішінде «Қазіргі қазақ қоғамының әлеуметтік құрылымы» (Астана, 2003) өткізді; «Орталық Азиядағы жаңғырту реформаларының тәжірибесі: Қазақстанның моделі мен болашағы» (Алматы, 2004); «Сайлау науқанын басқару» халықаралық жазғы университеті (Алматы, 2004 ж.). 2008 жылдың сәуір айында Алматы қаласында Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің, Алматы қаласы әкімдігінің, ҚазҰУ және Қазақстан әлеуметтанушылар қауымдастығының қолдауымен түркітілдес елдер әлеуметтанушыларының екінші конгресі «Азаматтық қоғам және XXI ғасырдағы әлеуметтік прогресс» атты конференция өтті. Конгрессте М.М. Тәжин делегация басшыларымен кездесіп, түркітілдес елдер әлеуметтанушыларының еңбектерінің антологиясын және Түркі әлемінің тоқсан сайынғы социологиялық журналын шығаруға бастамашы болды.