Қазақ геральдикасының бастауы мен ҚР мемлекеттік рәміздері

4 маусым, 2024

Қазақстанда мемлекеттік рәміздерді мерекелеу күні ел Президенті мемлекеттік рәміздер туралы жекелеген заңдарға қол қойған 1992 жылдан бастап атап өтіледі. 2007 жылғы 4 маусымда «Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздері туралы» Конституциялық Заң қабылданды. Аталған  Заңға сәйкес Қазақстанда жыл сайын 4 маусым Қазақстан Республикасында мемлекеттік рәміздер күні ретінде атап өтіледі. Осыған күнге орай әл-Фараби атындағы ҚазҰУ тарих факультеті профессор-оқытушылар құрамы «Қазақ геральдикасының бастауы және ҚР мемлекеттік рәміздері» тақырыбында дөңгелек үстел ұйымдастырды.

Дөңгелек үстелдің модераторы тарих факультетінің деканы, тарих ғылымдарының докторы, профессор Досбол Байгунаков болды. Ол мемлекет рәміздері тарихи сабақтастықты, мемлекеттілік идеясын, ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарға топтасу мен ұмтылысты білдіретінін, сондай-ақ, олар ұлттық мемлекеттілік идеологиясының сыртқы нысандары болып табылатынын атап өтті. Тарихшының айтуына қарағанда, мемлекеттік рәміздерде қазақ тарихы, мәдениеті мен философиясының негізгі белгілері көркем түрде бейнеленген.

Дөңгелек үстел барысында пікір алмасқан – Археология, этнология және музейология кафедрасы меңгерушісі, тарих ғылымдарының докторы, профессор Бибизия Қалшабаева қазақ геральдикасының қайнар көзіне баса назар аударды; ал Қазақстан тарихы кафедрасының меңгерушісі, тарих ғылымдарының докторы, ҚР ҰҒА академигі Берекет Кәрібаев дәстүрлі қазақ қоғамындағы таңбалар мен басқа да белгілерді атап өтті; профессорлар Тәттігүл Қартаева мен Рыскелді Мырзабекова елтаңбаның сюжетін, ою-өрнектер мәні мен сәнін және мемлекеттік рәміздердің өзге де атрибуттарына тоқталды; доценттер Еділ Ноянов пен Жұмахан Арыновтар рәміздерді пайдалану тәртібі, оларға қатысты ресми рәсімдердік шаралар және т.б. туралы айтып берді.

Дөңгелек үстелге қатысушылар студенттердің сұрақтарына жауап берді. Батылдық пен батылдықтың символы болған тотемдік жануарлар туралы, таңбалар, түрлі белгілер жайлы және т.б. әртүрлі нысандар туралы әңгімеледі. Патшалық Ресей мен кеңестік қоғам кезеңінде елтаңбалар да талқыланды.

Дөңгелек үстелге қатысушылардың айтуынша, бұл күн халық бірлігін, сондай-ақ оның әралуандығын атап өтуге арналған. Бұл күні еліміздің мемлекеттік рәміздерінде көрініс тапқан мәдени мұраның байлығын атап өтетін түрлі іс-шаралар өткізіледі.