Қала маңындағы аймақтарды тұрақты дамуыту үшін Big Data: жерді пайдалану мен өмір сүру сапасын мониторингтеу. ТДМ - 11 аясындағы тәрбие сағаты.

     Ағымдағы жылдың 3 желтоқсанында «8D07302 – Геоинформатика» білім беру бағдарламасы бойынша 1-курс докторанты, көктемгі қабылдаудың педагогикалық практикасына сәйкес Аугамбаев Кайрат Канатович «Тұрақты қалалар мен елді мекендер» тақырыбындағы тұрақты даму мақсаты (ТДМ) 11-ге арналған тәрбиелік сабақ өткізді. Сабақ «7M07302 – Геоинформатика» білім беру бағдарламасы бойынша 2-курс магистранттарына арналды. Сабаққа қала құрылысы және сәулет саласының мамандары мен «Big Data геодезияда» білім беру бағдарламасының үйлестірушісі, т.ғ.к. Құмар Д.Б. шақырылды. Сонымен қатар, педагогикалық бағалау саласының маманы, философия және саясаттану факультетінің аға оқытушысы Мырзагұлова Мейрамкүл Дәуренбекқызы арнайы қонақ ретінде қатысты.

     Қазіргі әлемде қала маңындағы аймақтар қалалардың дамуындағы негізгі нүктелерге айналып отыр, мұнда тұрақты жерді пайдалану және өмір сүру сапасын жақсарту мәселелері ерекше маңызға ие. Магистранттарға арналған «Big Data арқылы қала маңындағы аймақтардың тұрақты дамуы: жерді пайдалану мен өмір сүру сапасын мониторингтеу» тақырыбындағы ашық сабақ болашақ мамандарды күрделі урбанизация мәселелерін шешуде заманауи технологияларды қолдануға дайындаудың маңызды кезеңі болды.

      Сабақтың мақсаты тек магистранттарды үлкен деректерді талдау әдістеріне үйретумен шектелмей, олардың тұрақты даму мақсатындағы деректердің рөлін терең түсінуін қалыптастыру болды. Урбанизация динамикасы, көлік инфрақұрылымының өсуі және жасыл аймақтарды қорғау – мұның барлығы Big Data ұсынатын жаңа тәсілдерді қажет етеді. Кеңістіктік деректер мен оларды талдау әдістерін қолдана отырып, магистранттар қоғамдық көліктің тиімділігін, әлеуметтік нысандардың қолжетімділігін және жерді пайдалану өзгерістерін қалай бағалауға болатынын зерттеді.

     Сабақ Тұрақты даму мақсаттары, әсіресе ТДМ 11 – тұрақты қалалар мен елді мекендерді құру маңыздылығын талқылаудан басталды. Бұл студенттерге олардың болашақ жұмысының жаһандық сын-қатерлер тұрғысындағы маңыздылығын түсінуге мүмкіндік берді. Кейстерде Big Data урбанизацияны мониторингтеу үшін қалай қолданылатыны нақты мысалдармен көрсетілді: спутниктік суреттерді талдаудан бастап халық тығыздығы мен көлік қолжетімділігін бағалауға дейін.

     Сабақтың негізгі бөлігі үлкен деректерді талдау құралдарын көрсетуге арналды. Магистранттар Python (pandas, geopandas, matplotlib), QGIS/ArcGIS және Google Earth Engine арқылы жерді пайдалану классификациясы мен инфрақұрылым қолжетімділігін қалай бағалауға болатынын көрді. Бұл практикалық демонстрация олардың білімін тереңдетіп қана қоймай, технологиялық дағдылардың нақты мәселелерді шешудегі маңыздылығын көрсетті.

      Сабақтың кульминациясы практикалық тапсырма болды. Магистранттар Landsat пен OpenStreetMap деректерін пайдалана отырып, қала маңы аймағын өз бетінше талдау мүмкіндігіне ие болды. Талдау нәтижелері – жасыл аймақтар мен көлік қолжетімділігінің өзгерістер карталары – Big Data деректердің даму динамикасын көруге қалай көмектесетінін айқын дәлелдеді.

   Талдау нәтижелерін талқылау қызықты және өнімді өтті. Магистранттар көлік желісін жақсарту, жасыл аймақтарды қорғау және инфрақұрылымды оңтайландыру туралы идеяларымен бөлісті. Бұл ұсыныстар олардың деректерді талдауға ғана емес, сондай-ақ нақты басқарушылық шешімдер үшін қорытындыларды қолдануға қабілетті екенін көрсетті.

     Сабақты қорытындылай келе, магистранттар Big Data – бұл тек технологиялық құрал емес, урбанизацияның күрделі үдерістерін және өмір сүру сапасын арттырудың кілті деген қорытындыға келді. Олардың жұмысы үлкен деректерді талдаусыз қала маңындағы аймақтардың тұрақты дамуын қамтамасыз ету мүмкін емес екенін дәлелдеді, өйткені олар жасырын байланыстарды анықтап, тиімді шешімдер ұсына алады.

     Осылайша, бұл сабақ қала маңындағы өмір сапасын жақсарту және олардың тұрақты дамуын қамтамасыз ету мақсатында білімдерін қолдануға дайын мамандарды даярлаудағы маңызды қадам болды.