Қазіргі кезде елімізде Тұрақты даму мақсаттары жайында жиі айтылып, оның маңыздылығы қоғамда талқылануда. Тұрақты дамудың ең өзекті деген 17 мақсаты бар. 15-мақсаты – құрлық экожүйелерін сақтау.
Экожүйені қорғау және оны қалпына келтіру – үлкен мәселе. Осы тұрақты даму мақсаттары аясында біраз шаруа іске асып жатыр. Студенттерге тұрақты даму мақсаттарын түсіндіріп, экологиялық тәрбие беру мақсатында «Тарих» мамандығының студенттерімен «Құрлық экожүйелерін сақтау» атты іс-шара өткіздік. Бұл іс-шараның мақсаты жастарды қоршаған ортаны қорғау және климаттың өзгеруімен күресу үшін жасалуы мүмкін әрекеттер туралы білім беру және ақпараттандыру болды.
Іс-шара барысында қоршаған ортаны дұрыс пайдалануға жәрдемдесу, орманды оңтайлы пайдалану, шөлге айналуға қарсы күрес, жердің тозуы үдерісін тоқтату және кері бұру, биологиялық алуантүрліліктен айырылу үдерісін тоқтатуға қоғам болып күш салу керектігі жайында айтып бердім. Қоршаған ортаны қалдықтардан тазарту, қалдықтарды қайта өңдеу, топырақта ыдырамайтын материалдардан жасалған заттарды тұтыну көлемін азайту немесе тоқтату, бір сөзбен айтқанда, қоршаған ортаның фаунасы мен флорасына және адамзаттың өмір сүруіне кедергі келтіретін барлық антропогендік факторлардың ықпалын азайту немесе мүлдем болдырмауға ұмтылу қажеттілігі жөнінде түсіндіре отырып, әр адамның қоршаған табиғатты күтіп-баптап, зиянды қалдықтарды тастамай, оларды өңдейтін арнайы орындарға жеткізуі де осы аталған мақсаттың орындалуына үлесін қосқаны болып есептелетінін түсіндірдім.
Сонымен қатар іс-шара барысында студенттерге пластикалық ыдыстардың химиялық құрамы мен қасиеттері, олардың қоршаған ортаға және адам денсаулығына зияны жайында мәліметтер берілді. Пластиктен жасалған ыдыстар, түрлі бұйымдар топырақта ыдырамай, жер бетін қатты қалдықтарға толтырып жатқаны әрі ол топырақ эрозиясына әкеп соқтыратыны, бұл экожүйе үшін үлкен апат екені сөз болды. Сондықтан студент жастарға пластик заттарды тұтыну мөлшерін азайту және әрбір тұтыну барысында саналы түрде ойланып, пластик ыдыстардың орнын басқа материалдан жасалған ыдыстармен алмастыру керектігі түсіндірілді.
Студенттер тақырыпқа үлкен қызығушылық танытып, сұрақтар қойып, өз ойын білдірді және өзара пікір алмасты. Жер бетіндегі экожүйені қорғау, қалпына келтіру және тұрақты пайдалануды ынталандыру, ормандарды тұрақты басқару, шөлейттенумен күресу, жердің тозуын тоқтату және кері қайтару, сондай-ақ биоәртүрліліктің жоғалуын тоқтату, су мен энергияны тұтынуды азайту, қалдықтарды жою және ресурстарды тұрақты пайдалануды ынталандыру сияқты нақты қадамдар туралы айтылды. Көптеген студенттер болашақта қоршаған ортаны қорғауға байланысты жобаларға қатысуға ниет білдірді.
Еркебұлан ӨЗЕНБЕК,
Қазақстан тарихы кафедрасының оқытушысы
