«Биологқа арналған ЖИ құралдары: кескіндер мен үлкен деректерді талдау – артықшылықтары мен тәуекелдері» атты пікірталас өтті

2025 жылғы 29 қыркүйекте әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің биология және биотехнология факультетінде «Биологқа арналған ЖИ құралдары: кескіндер мен үлкен деректерді талдау – артықшылықтары мен тәуекелдері» тақырыбында ғылыми-тәжірибелік пікірталас өтті.

Іс-шараға факультеттің профессор-оқытушылар құрамы, кафедра меңгерушілерінің орынбасарлары және жас зерттеушілер қатысты. Пікірталастың модераторы – биология ғылымдарының докторы, профессор, факультет деканы Меруерт Сәкенқызы Құрманбаева болды.

Талқылау барысында қатысушылар қазіргі заманғы жасанды интеллект (ЖИ) құралдарын биологиялық зерттеулерде қолдану мүмкіндіктерін қарастырды. Атап айтқанда, микроскопиялық кескіндерді талдау, генетикалық және физиологиялық деректердің үлкен көлемін интерпретациялау, экологиялық өзгерістерді болжау сияқты бағыттар талқыланды.

Сонымен қатар, деректердің шынайылығы, ғылыми талдаудың шамадан тыс автоматтандырылуы және этикалық жауапкершілік мәселелеріне ерекше назар аударылды.

Пікірталас қорытындысы бойынша келесі тұжырымдар жасалды:

• ЖИ-технологиялар биологиялық ғылымдардағы деректерді өңдеу мен интерпретациялау үдерістерін жылдамдатуға жаңа мүмкіндіктер ашады.
• Оқытушылар мен студенттердің биоинформатика және цифрлық талдау салаларындағы құзыреттерін дамыту қажет.
• Ғылыми зерттеулерде ЖИ қолдануға байланысты ішкі этикалық саясат қалыптастыру маңызды.
• Факультетке биологтарға арналған ЖИ құралдарын қолдану бойынша арнайы оқу модульдерін оқу процесіне және ғылыми жобаларға енгізу ұсынылды.

Пікірталас құнарлы және шабыттандыратын атмосферада өтті, сондай-ақ КазНУ академиялық қауымдастығының биологиялық ғылымға заманауи цифрлық технологияларды интеграциялауға деген жоғары қызығушылығын көрсетті.

Гаухар Датхабаева, б.ғ.к., биология және биотехнология факультетінің деканының ғылыми-инновациялық жұмыс және халықаралық ынтымақтастық жөніндегі орынбасары.