«Альцгеймер ауруына қарсы пептидті вакциналарды әзірлеу: қазіргі жағдайы» тақырыбындағы семинар

ТДМ 3 «Жақсы денсаулық және әл-ауқат» аясында қазіргі заманғы биомедицинадағы ең өзекті тақырыптардың бірі Альцгеймер ауруына қарсы пептидті вакциналарды әзірлеу тақырыбына арналған іс-шара өтті. Биотехнология білім бағдарламасының үшінші курс студенттерінің және б.ғ.к. А.А. Мелдебекова ұйымдастыруымен дайындалған семинар ғылыми-зерттеу тәсілін нейродегенеративті аурулардың алдын алудағы соңғы жетістіктерді практикалық талқылаумен ұштастырды.

Дәріс Альцгеймер ауруының жаһандық мәселесіне қысқаша шолумен басталды – оның әлеуметтік маңызы, қолданыстағы терапиялық тәсілдердің шектеулері. Осыған байланысты пептидті вакциналарды аурудың алдын алу және оның ағымын өзгертудің перспективалы тәсілі ретінде талқылау ерекше қызығушылық тудырды. Қатысушылар пептидті вакцинацияның негізгі ұғымдарымен таныстырды: β-амилоид пен тау ақуызының патологиялық түрлеріне бағытталған антиген эпитоптарын таңдау, сондай-ақ аутоиммундық реакцияларды азайту және иммундық жауаптың қауіпсіздігін арттыру тәсілдері.

Студенттерге пептидтік вакциналарды жасауға арналған заманауи платформалар – синтетикалық конструкциялар, конъюгацияланған пептидтер және көпэпитопты жүйелер таныстырылды. Пептидтік вакциналардың бұрынғы тәсілдермен салыстырғандағы артықшылықтарына ерекше назар аударылды: жоғары арнайылық, иммуногенділікті дәл баптау мүмкіндігі, жеңілдетілген дизайн және қауіпсіздік профилін жақсы басқару мүмкіндігі.

Талқылауға антидене өндірісінің тиімділігі, амилоидтық жүктемені азайту және жануарлар модельдерінде байқалған нейропротекторлық әсерлерді қоса алғанда, клиникаға дейінгі зерттеу нәтижелеріне егжей-тегжейлі шолу кірді. Студенттер сонымен қатар клиникалық сынақтардан өткен кандидат-вакциналардың мысалдарын, нәтижелерді түсіндірудегі қиындықтарды және зертханалық деңгейдегі деректерден клиникалық қолдануға сәтті өтуге әсер ететін факторларды талқылады. Семинарды қорытындылай келе, қатысушылар пептидтік вакциналарды әзірлеудің қазіргі жағдайын және оларды Альцгеймер ауруына ерте араласу стратегияларына біріктіру перспективаларын талқылады. Ғылыми және технологиялық қиындықтарға қарамастан, жинақталған тәжірибе болашақта пациенттердің өмір сүру сапасын жақсарту үшін бұл тәсілдің айтарлықтай әлеуетін көрсететіні атап өтілді.