Тарихи саңлақтармен таныстырған тұлға
Каир халықаралық кітап көрмесі аясында шығыстанушы ғалым, академик Әбсаттар Дербісәліге арналған «Тәуелсіз Қазақстанда ислам мәдениетін дамытудағы академик, шейх Әбсаттар Дербісәлінің қосқан үлесі» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция өтті. Конференцияға алыс-жақын елдерден зиялы қауым қатысып, ғалымның ғұмыр жолында ғылым мен білімге, дипломатияға, елдің рухани өркендеуіне қосқан еңбектері туралы игі пікірлерімен бөлісті.
Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінде шығыстану факультетінің негізін қалап, ұстаздық қызмет еткен тұлға әрі шығыстанушы ғалым ретінде танылған Әбсаттар қажының ғылымдағы орны және оған қосқан үлесі ұшан-теңіз. Діни қызметте жүрген шағында қолынан қаламы түспеген ғалым еліміздің және әлемнің мұрағаттарындағы сирек қолжазбалармен үздіксіз жұмыс істеді. Нәтижесінде ортағасырлық араб-парсы-түркі өркениетіне өзіндік үлес қосқан 200-ден астам түбі қазақ ойшылдарының аттарын әйгілі етіп, солардың ішінде 30-ға жуық Отырардан шыққан ғалымдарды танытты. Түркиядағы кітапханалар мен қолжазба қорларын айтпағанда, сонау Марокко мен Испания тәрізді мағриб елдеріндегі жәдігерліктерді жинаған ғалым тынымсыз ізденісінің нәтижесінде соңғы жылдары қазақ халқын Хұсамуддин ас-Сығнақи, Һибатуллаһ ат-Тарази, Қауамуддин әл-Итқани тәрізді тарихи саңлақтармен таныстырып, кітаптарын бастырып шығаруға атсалысты.
Францияның Канн қаласында орналасқан Сократ атындағы халықаралық номинациялық комитеті тарапынан «Ғылымдағы есім» (The Name in Science) құрмет сыйлығымен марапатталған Әбсаттар Бағысбайұлы дипломатиялық қызметте де өзін халқын шын сүйген, міндетіне адал, шәкірттерге жанашыр әрі қамқоршы ретінде танытқан азамат. Бүгінгі күні шығыстану факультетінде өзі оқытып, тәрбиелеген шәкірттерінің бірқатары ел аумағынан тыс алыс-жақын елдерде дипломатиялық қызмет етуде.
Әбсаттар қажының өмір жолы мен ерен еңбегін еске алуға арналған Нілдің жағасында өткен конференцияға шығыстану факультеті Таяу Шығыс және Оңтүстік Азия кафедрасының аға оқытушысы, Арабтану орталығының директоры Е.Шоқай қатысып, университет ректоры Ж.Түймебаевтың конференцияға қатысушы зиялы қауымға құттықтау сөзін жеткізіп қайтты.
Әбсаттар Бағысбайұлының еңбегі мен артында қалған рухани әрі ғылыми мұрасының ғасырлар бойы адамзатқа пайдасы тие береді деп сенеміз.
Дариға КӨКЕЕВА,
Таяу Шығыс және Оңтүстік Азия кафедрасының меңгерушісі,
филос.ғ.к., доцент
Басқа жаңалықтар
