Тарихи саңлақтармен таныстырған тұлға

Каир халықаралық кітап көрмесі аясында шығыстанушы ғалым, академик Әбсаттар Дербісәліге арналған «Тәуелсіз Қазақстанда ислам мәдениетін дамытудағы академик, шейх Әбсаттар Дербіс­әлінің қосқан үлесі» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция өтті. Кон­ференцияға алыс-жақын елдерден зиялы қауым қатысып, ғалым­ның ғұмыр жолында ғылым мен білімге, дипломатияға, елдің рухани өркендеуіне қосқан еңбектері туралы игі пікірлерімен бөлісті. 

Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінде шы­ғыс­тану факультетінің негізін қалап, ұстаздық қызмет еткен тұлға әрі шығыстанушы ғалым ретінде танылған Әбсаттар қажының ғылымдағы орны және оған қосқан үлесі ұшан-теңіз. Діни қызметте жүрген ша­ғында қолынан қаламы түс­пеген ғалым еліміздің және әлемнің мұрағаттарындағы си­рек қолжазбалармен үз­діксіз жұмыс істеді. Нәтижесінде ортағасырлық араб-парсы-түр­кі өркениетіне өзіндік үлес қосқан 200-ден астам түбі қазақ ойшылдарының аттарын әйгілі етіп, солардың ішінде 30-ға жуық Отырардан шыққан ғалымдарды танытты. Түркия­да­ғы кітапханалар мен қолжаз­ба қорларын айтпағанда, сонау Марокко мен Испания тәрізді мағриб елдеріндегі жәдігер­лік­терді жинаған ғалым тынымсыз ізденісінің нәтижесінде соңғы жылдары қазақ халқын Хұса­муддин ас-Сығнақи, Һибатул­лаһ ат-Тарази, Қауамуддин әл-Итқани тәрізді тарихи саң­лақтармен таныстырып, кі­тап­тарын бастырып шыға­руға атсалысты.

Францияның Канн қаласын­да орналасқан Сократ атын­да­ғы халықаралық номина­ция­лық комитеті тарапынан «Ғылым­да­ғы есім» (The Name in Science) құрмет сыйлығы­мен ма­рапатталған Әбсаттар Ба­ғыс­байұлы дипломатиялық қызметте де өзін халқын шын сүйген, міндетіне адал, шә­кірттерге жанашыр әрі қам­қор­шы ретінде танытқан азамат. Бү­гінгі күні шығыстану факуль­те­тінде өзі оқытып, тәрбие­ле­ген шәкірттерінің бірқатары ел аумағынан тыс алыс-жақын елдерде дипломатиялық қызмет етуде.

Әбсаттар қажының өмір жолы мен ерен еңбегін еске алу­ға арналған Нілдің жаға­сын­да өткен конференцияға шығыстану факультеті Таяу Шығыс және Оңтүстік Азия кафедрасының аға оқытушы­сы, Арабтану орталығының ди­ректоры Е.Шоқай қатысып, университет ректоры Ж.Түйме­баевтың конференцияға қа­ты­сушы зиялы қауымға құттықтау сөзін жеткізіп қайтты.

Әбсаттар Бағысбайұлының еңбегі мен артында қалған ру­хани әрі ғылыми мұрасының ға­сырлар бойы адамзатқа пайдасы тие береді деп се­неміз.

 Дариға КӨКЕЕВА,

Таяу Шығыс және Оңтүстік Азия кафедрасының меңгерушісі,

 филос.ғ.к., доцент