«Абай жолы» арманыма жеткізді

Биыл қасиетті білім ордасы – Әл-Фараби атындағы Қа­зақ ұлттық университетіне 90 жыл толып отыр. Мен және жұ­байым Теңдік Жауырұлы да осы университеттің 1957-58 жылдардағы түлегіміз. Көзі тірі болса, ол кісі де биыл 90-ға келер еді. Тауман Амандосов, Зейнолла Қабдолов сын­ды ғалымдардың шәкірті болған ол 30 жылдан астам аудандық және облыстық басылымдарға редакторлық етті. 

1953 жылы мектеп бітірген­нен кейін менде үлкен мақсат пайда болды. Оған Мұхтар Әуе­зов атамыздың «Абай жо­лы» эпопеясы ықпал етті. Эпо­пея­ны оқығанымда даңқты жа­зу­шыны, ұлы Мұхтардың өзін көру мен үшін арманға ұласты. Сөйтіп, ҚазМУ-ға оқуға түсуге бел будым. Конкурс өте үлкен: 150 үміткер құжат тапсырып отырмыз, ал оқуға алатыны – 25. Мен алғашқылардың бірі бо­лып тізімге іліктім. Бір кере­меті – Атырау елінің асыл аза­маты Зейнолла Қабдолов ағай емтихан қабылдады, оған қо­са, 10-сыныпта шығарма жаз­ған тақырып келіп отыр. Мен «бес» алдым. Сонда Зейнолла аға­йдың: «Шығарманы осылай жазу керек, ақ қағаздың бетіне әріпті маржандай түсіріп, көр­кем тілмен, қай жағынан ал­ған­да да, кемшіліксіз жазып шығу керек», – дегені әлі есімде.

Бізге университет қабыр­ға­сында мамандығымызға сай, қазақ әдебиеті мен қазақ тілі­нің білгірлері сабақ берді. «Қа­зақ тілі түркі тілдерінің ішін­дегі ең сұлуы» деп баға беріп, білім-ілім үйреткен профессор, атақ­ты Мәулен Балақаев, профес­сор, біздің кураторымыз бол­­­ған Бейсенбай Кенжебаев, профессор Есмағамбет Ыс­май­ловтардың есімін құрмет­пен еске аламын. Бұл ұстаздар жөнінде ерекше ілтипат, үлкен мақтанышпен айтуға болады. Өйткені олардың ғылымға сі­ңір­ген еңбегі өлшеусіз, зо­ба­лаң жылдардың құрбаны, жа­зық­сыз репрессияға ұшыраған Сәкен Сейфуллин, Бейімбет Май­лин т.б. ақтаңдақтарды қор­ғау үшін, солардың шы­ғар­маларын ақтау үшін шы­ғар­ма­шы­лығына тер төгіп, зерттеу жүргізген бұл ғалымдар Кеңес өкіметінің құрсауынан аман қалып, бізге, 1958 жылға дейін дәріс беріп еді. Шіркін, ғұлама ғалымдардың дәрістері қандай еді!? Мен бір көруді армандаған ұлы Мұқаң – Мұхтар Әуезов екі жыл бойы бізге дәріс оқыды. Ол бізге бауырмалдықпен, әке­лік қамқорлықпен қарады. Бі­лім, тәрбие, моральдық қолдау берді. Мен мектепте, педа­го­ги­калық училищеде және уни­вер­ситетте оқып жүрген ке­зімде оның суретіне қарап, ұлы Мұхтар Әуезовтің берген білімі мені өмір бойы жетелейтініне әрдайым сенетінмін. Осындай ұлы адамнан оқығанымды, бі­лім алғанымды мақтан тұта­мын.

Ал өзім болашақ жарым Тең­дік Жауыровпен 1954 жылы жаңажылдық кеште таныстым. Ол университеттің екінші кур­сын­да, мен бірінші курсында оқи­тынбыз. Біз 1957 жылы 1 ма­мырда, студент кезімізде үй­леніп, бас қостық. Елге ба­рып, еңбек етіп, мен ардагер-пе­дагог атансам, Теңдік Жа­уыр­ұлы «Құрмет белгісі» ор­дені, «Ең­бекте үздік шыққаны үшін», «Ерен еңбегі үшін», «Еңбек ар­дагері» медальдарымен мара­пат­талды. Ол – Қазақстан жур­на­листер одағы сыйлығының лауреаты, Махамбет ауда­ны­ның құрметті азаматы.

Мен ҚазМУ-да өткен сту­дент­тік күндерімді, жарқын жас­тық шағымды осы күні ерек­ше сезіммен еске аламын. Жүрегіме өте ыстық. Қара ша­ңырақ оқу ордасында оқу оза­ты, белсенді болдық. Білім ор­дасының «Qazaq universiteti» газеті сол кезде шығып тұрды, қызығып оқитынбыз. Мақала жазып тұратынбыз. Осы басы­лым арқылы университет ұжы­мын, білім алушыларды ҚазҰУ-дың мерейлі 90 жылдығымен құт­тықтап, шығармашылық та­­быс, бақ-береке тілегім ке­ле­ді. 

Рахима ӘБІШҚЫЗЫ,

ардагер-педагог,

«ҚР Халық ағарту ісінің үздігі» белгісінің иегері