Қазақ мәдениеті ғылыми зерттеуімнен тыс қалмайды

Білім-ғылымда шекара болмайтын­дық­тан ұлттар мен ұлыстар тәжірибе алмасып, тың зерттеулерін ортаға салып, ғылымның да­муына сүбелі үлес қо­сып жатады. Қа­рыштап дамыған ғылым адамзат үшін соны жаңалықтар әкеліп, ел мен елдің білім ордала­ры­на алтын көпір ор­­натуда. Жаһандану дәуі­рінің басты алғы­шарты да осы – білім интеграциясы болса керек. Шығыстану факуль­теті Қиыр Шығыс кафедрасының доценті, PhD Мионг Сун Ок Корея Республикасы мен Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық универ­си­теті арасындағы бай­ла­ныстың дәнекері болып отыр.  

Мионг Сун Ок білім жолын ал­ғаш рет Корей әскери мейір­бике ісі академиясының «Ме­йір­бике ісі» бакалавры бо­йынша бастаған. Қазақстанға кел­местен бұрын, 1983 жылдан бастап он жеті жыл бойы Ко­реяда әскери медицина са­ласында офицер болып жұмыс істеді. 1988 жылы Америка Құ­рама Штаттарындағы әскери госпитальде және 1986 жылы Сеул­дегі АҚШ әскери база­сы­ның госпиталінде кәсіби да­йын­дықтан өткен. 1995 жылы Мароккодағы (Африка) 75 елден жиналған БҰҰ әскер­ле­рінің UN MINURSO бағдар­ла­ма­сына қатысып, әскери гос­пи­тальде бас медбике болып жұмыс атқарды. Кейін Йонсэ университетінің мемлекеттік басқару факультетін бітіріп, «саяси дипломатия» магистрі атанады. Екінші магис­тра­ту­раны Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың заң факультетінде оқып, «мемлекеттік құқық» ма­гистрі дәрежесін алды. Ал PhD докторантураны Әл-Фа­раби атындағы Қазақ ұлттық уни­вер­ситетінің философия және саясаттану факульте­тін­де оқып, «Философия (мәдени ан­тропология)» PhD доктор­лығын қорғады. Докторлық диссер­та­ция тақырыбы: «Қа­зақ­стан­дағы корей диас­по­ра­сындағы бірегейлік саясаты (мәдени-ан­тро­пологиялық зерт­теу­лер)».

– Қазақстандағы Корей тү­бе­гінен мыңдаған шақырым жерде тұрып жатқан қандас­та­рымыз жергілікті корей диас­по­расымен таныссын деген оймен зерттеу бағытындағы алғашқы еңбегімді осы корей диаспорасынан бастадым. Қырғи-қабақ соғыс жылдары Оңтүстік Корея мен Кеңес Одағы арасында қарқынды ха­лықаралық алмасу болма­ған­дық­тан, оңтүстік­корея­лық­тар­дың Ресейден Орталық Азияға қоныс аударған корей диас­по­расы туралы көп хабарлары жоқ. Жергілікті корей диас­по­расымен түр-әлпетіміз ұқсас болғанымен, олардың қазіргі жастары ана тілдерін білмейді, басым бөлігі орыс тілінде сөйлейді. Жақынырақ таныс­қан кезде біздің мәдение­ті­мізде де көптеген айырма­шы­лықтар барын түсіндім. Біз Қазақстанға көшіп келген уақытта Корея Республика­сы­ның көптеген ірі компаниялары осы елде өзінің кәсіптерін бас­тап, екі ел арасындағы серік­тес­тіктің орнауына жергілікті корей диаспорасының да үлкен әсері болды. Менің Қазақ­стан­дағы ғылыми бағытым Орталық Азиядағы корей диаспорасын зерттеуден басталып, постке­ңес­тік корей диаспорасының ерек­шеліктерін зерттеуге ұлас­ты. Көпұлтты және көп­мә­дениетті Қазақстанда антро­по­логиялық тұрғыдан көптеген зерттеулер жүргізуге болады. Сондықтан да алдағы уақытта қазақ мәдениеті де менің ғылыми ізденістерімнен тыс қалмайды, – дейді доцент.

Мионг Сун Ок 2013 жылы докторлық дәреже алғаннан бері халықаралық журнал­дар­да (Web of Knowledge, SCOPUS) сегіз мақала, ҚКСОН-да жиырма бір мақала, екі кітап, екі аударма кітабы және сегіз халықаралық журналда мақа­ла­лары жарияланды. 2012-22 жылдар аралығында ҚазҰУ-да Жапониядағы Еуразия қоры­ның қолдауымен жүзеге асқан «Еуразия» халықаралық ғы­лыми жобасының коорди­на­торы болып келді. Бұл қордың негізгі бағыты – бейбітшілікке, бірлікке және адамзаттың жан-жақты дамуына ұмтылу. Уни­вер­ситетте жүргізген осы жоба арқылы ҚазҰУ студенттері 150-ден астам шетелдік және қазақстандық профессор­лар­дың арнайы дәрістерін тың­да­ды. Мионг Сун Октың осы жо­басы арқылы студенттер қор­дың философиясы және көз­қарасымен танысып, бүкіл әлем­дегі адамзатты бір қауым­дас­тық ретінде тануға ықпал етті.

Мионг Сун Ок әлемнің көп­те­ген білім ошақтарында дәріс оқып, білім интеграциялауда ма­ңызды рөл атқарды. Мәсе­лен, халықаралық «Еуразия» жобасы аясында Мадридтің Комплютенс университетінің гуманитарлық факультеті (Ис­па­ния, 2017-24), Universidad Au­to­nom Madrid (2018), Шығыс Финляндия университеті (2018-19), Бургос университеті (Испания, 2021-22); Донггук университеті (Сеул, 2022-24), Хило университеті (Гавайи, АҚШ (2023), Сеулдегі Ихва әйелдер университеті (2023-24), Сеул ұлттық ғылым және технология университеті (2023-24), Сувон университеті (2024), Пучон университеті, Ташкент (2023-24) және Қазақ­стан­ның алты жоғары оқу орнында (АМУ, Нархоз, Тұран, Абылай хан атындағы Қазақ халықаралық қатынастар және әлем тілдері, Абай атындағы ҚазҰПУ) Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ атынан дәрістер оқыды.

– Шығыстану факультетінің Қиыр Шығыс кафедрасы ко­рей­тану бөлімінің магистрант­та­рына дәріс оқып жүріп, гу­мани­тарлық ғылым саласының ғылыми-зерттеу тәсілдерін же­тілдіру керектігін сезіндім. Мә­дени антрополог ретінде магистранттарды тақырып ре­тінде шынайы мәселелерді зерт­теуге шақырамын. Осы­лай­ша олардың ғылыми жұ­мыс­тары қазақ қоғамына нақ­ты үлес қоса алады. Мысалы, Кореяға Қазақстаннан барған жұмысшылардың көбеюі, заң­сыз иммигрант мәселесі, көп­мә­дениетті отбасын құрып, ко­рей жігіттеріне тұрмысқа шық­қан қазақ әйелдерінің жағ­дайы т.б. зерттеу нысаны бо­латындай тақырыптар ауаны жет­кілікті. Бүгінгі магис­трант­тар осы іспеттес мәселелерді дипломдық жұмыс тақырыбы ретінде қарастырып жатыр. Жан-жақты зерттеу деректерін жинап жатқандары мені қуан­тады. Бұл зерттеу нәтижелері кейін Қазақстанның саясатын дамытуға, Корея мен Қазақ­стан арасындағы қарым-қаты­нас­тың дамуына ықпал етеді деп ойлаймын. Осында қызмет етіп жүрген күйеуім, про­фес­сор Чан Бён Сун және қазақ­стандық профессорлармен бір­ге Корея университет­те­рі­мен меморандум жасасып, ҚазҰУ-мен байланыс орна­туы­на өз үлесімізді қостық. Қа­зіргі таңда халықаралық ты­ғыз се­ріктестіктің ар­қа­сын­да ҚазҰУ-дың көптеген студент­тері ака­демиялық ұтқырлық бағ­дар­ламасы бойынша Корея университеттеріне баратын мүмкіндікке ие болды. Ханянг және Доңгук университетінің студенттерін ҚазҰУ-ға жазғы тіл үйрену курстарына ша­қырып, Қазақстанмен таны­суы­на мұрындық болғанбыз. Корейтану бөлімі түлектерінің Кореяның алдыңғы қатарлы университеттерінде магистра­ту­ра және докторантурада оқып, білімдерін жалғастыруға да барынша қолғабыс жаса­дық. Қазір сол Корея универ­си­теттерінде қорғап келген көптеген біздің түлектеріміздің Қазақстанға оралып, ҚазҰУ-да қызмет жасап жүргендерін көріп, еңбегіміз бекер болма­ға­нына қуанып қаламыз. Ко­рейтану бөлімінің магис­трант­тары мен докторанттары зерт­теу тақырыбын жан-жақты қарастыру үшін Сеул қала­сы­ның Ханьян мен Донггук уни­вер­ситеттерінде жиі ұйым­дас­тырылатын ғылыми семинар мен конференцияларға қаты­суы­на әрекет жасаймыз. Бо­ла­шақ көшбасшы ретінде қазақ­стан­дық жастардың Корея және басқа да шетелдермен, жаңартылған академиялық білім жүйелерімен танысуға мүмкіндігі болуы керек, – деп сөзін тамамдады Қиыр Шығыс кафедрасының ұстазы.

Нұрбек НҰРЖАНҰЛЫ