ТДМ 5 "Гендерлік теңдік" аясында көшбасшылық дәріс

2024 жылы 10 қазанда Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ Заң факультетінде мемлекет және құқық теориясы мен тарихы, конституциялық және әкімшілік құқық кафедрасының оқытушылары з.ғ. д.Баймаханова Д. М. және з. ғ. к. Исабеков А. К. күшімен ТДМ 5 "Гендерлік теңдік" аясында көшбасшылық дәріс ұйымдастырылды. Спикер ретінде кафедра оқытушысы Баймаханова Д.М сөз сөйлеп, өз сөзінде Жаңа Қазақстанның тиімді, үдемелі дамуы үшін гендерлік теңдік мәселелерін табысты шешудің маңыздылығын атап өтті.
Сондай-ақ, іс-шарада "Аманат" студенттік клубының мүшелері-студенттер сөз сөйледі. Өз сөзінде Айдана Бургембаева гендер түсінігіне нақты анықтама берді, гендерлік теңдіктің Конституциялық қағидатының тұжырымдамасы мен ерекшеліктерін ашты. Гендерлік теңдік бірнеше негізгі аспектілерді қамтитыны ерекше аталып өтілді: білімге тең қол жетімділік, тең экономикалық мүмкіндіктер, гендерлік теңсіздікті жою.
Келесі спикер, Жаксыбаев Рахат Еуропа мен Америкадағы феминистік қозғалыстың қалыптасу және даму тарихына тоқталып, дәстүрлі қазақ қоғамында, сондай-ақ Кеңес Одағында гендерлік теңдік идеясының дамуына ерекше назар аударды. Баяндамашы мұсылман әлеміндегі ерлер мен әйелдердің теңдігі идеяларының ерте және қазіргі кезеңдегі даму ерекшелігін атап өтті.

Келесі спикер, Карибай Аслан халықаралық-құқықтық заңнамадағы жыныстық теңдік идеяларын дамыту мен бекітуіне тоқталды. Ол Еуропа мен Солтүстік Америкада гендерлік теңдік ең айқын көрінетінін атап өтті. Мысалы, Скандинавия елдерінде әйелдер парламенттегі орындардың 50% - дан астамын алады. Қазақстанда бұл көрсеткіш шамамен 20% құрайды. Шет елдерде жалақысында әйелдер орташа есеппен ер азаматтардың жалақысының 80% алады. Қазақстанда бұл көрсеткіш шамамен 65% құрайды.
Келесі сөз сөйлеуші Кушалиев Әлімхан атап өткендей, Қазақстан - Орталық Азиядағы "Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі ұлттық комиссия" гендерлік теңдікті ілгерілету жөніндегі нақты ұлттық органды құрған алғашқы ел. Сондай-ақ, Қазақстанда "гендерлік теңдік стратегиясы" қабылданып, осы қағиданы іске асыру үшін көптеген басқа шаралар жасалды.
Сөзін қорытындылай келе, Нугметулла Мирас осы қағиданы Қазақстанда өмірге енгізудің көптеген оң нәтижелеріне қарамастан, елеулі проблемалар бар екенін, олардың бірі тұрмыстық зорлық-зомбылық проблемасы, басшылық лауазымдарға қолжетімділіктің шектелуі болып табылатынын атап өтті. Осы проблемаларды шешу үшін Қазақстан кең ауқымды шаралар қабылдау жолында.