«Парасат» кәсіптік одағы
Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті қызметкерлерінің «Парасат» кәсіподағының тарихы
Кәсіподақтың шығу тарихы 1959 жылдан басталады. Сол кезде Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінде жергілікті кәсіподақ ұйымдастырылды. Кәсіподақты басқарғандар: К.Үргеншбаев (1959), Ю.Г. Басин (1961), В.К. Сидоров (1963), Е.М. Шварцман (1967), С.З. Нарматов (1971), Р.К. Өтекешева (1979), Т.М. Төреханов (1981), Т.З. Ахметов (1991), Л.С. Ахметова (1993), Г.В. Винокуров (2000), М.Т. Мұқашева (2002), Ш.А.Әмірбеков (2008). 2011 жылдың 15 ақпанында Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ қызметкерлерінің «Парасат» кәсіптік одағының сайлау конференциясында Т.Қ.Мекебаев тағайындалды.
2008 жылдың 8 қаңтарында ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің Алматы қаласы бойынша Департаментінде университеттің кәсіподақ комитеті мен әкімшілігінің арасында жасалған Ұжымдық шарт 2016 жылдың 1-наурызында тіркелді.
ҚазҰУ қызметкерлерінің «Парасат» кәсіподағы есеп берді
Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ қызметкерлерінің «Парасат» кәсіподағы жыл сайынғы есеп беру конференциясын өткізді. Кәсіподақ комитетінің төрағасы Талғат Мекебаев Мемлекет басшысы кәсіподақтардың қазақ қоғамындағы рөлін жоғары бағалап, ұйымға қатысушылардың алдына үлкен міндеттер қойып отырғанын айтты.
«Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың Басқарма Төрағасы – Ректоры Жансейіт Түймебаев жоғары оқу орнының қаржылық қызметінің басты мақсаты білім алушылар мен оқытушылар үшін барынша қолайлы жағдай жасау екенін бірнеше рет атап өтті. Осы мақсатқа қол жеткізген кезде кәсіподақтың рөлі едәуір артады. «Парасат» кәсіподағы қызметкерлердің әлеуметтік-еңбек, құқықтық және экономикалық қорғалуын одан әрі жақсартуға, демалыс пен сауықтыру шараларын ұйымдастыруға айрықша көңіл бөледі», – деді Т.Мекебаев.
Есепті кезеңде кәсіподақ санаторийлерге жолдама құнының 50 пайызы және қызметкерлердің балаларына арналған жазғы лагерьлерге 100 пайызға дейін жеңілдік көлемінде өтемақы төледі. Факультеттер мен бөлімшелердің кәсіподақ ұйымдары қызметкерлердің кәсіби, еңбек, әлеуметтік-экономикалық құқықтары мен мүдделерін қамтамасыз етуге бағытталған бірқатар іс-шаралар өткізді.
Конференция делегаттары кәсіподақ өзара сыйластық негізінде ұжымды біріктіру, тиімді жұмыс пен лайықты демалысты қамтамасыз ететін жағдайлар жасау, әлеуметтік әділеттілік қағидатын іске асыру екенін атап өтті.
Іс-шараға қатысушылар «Парасат» кәсіподағының жұмысына жоғары баға берді, сондай-ақ тексеру комиссиясының есебін, жұмыс жоспарын және 2024 жылға арналған жоспарды бекітті.
Конференция соңында ҚазҰУ қызметкерлерінің «Парасат» кәсіподағының құрылғанына 30 жыл толуы қарсаңында ұйым белсенділері ҚазҰУ-дың «Ерен еңбегі үшін» медалімен марапатталды.
Ольга ЛОЖНИКОВА,
Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ қызметкерлерінің
«Парасат» кәсіподағы төрағасының орынбасары
ЖИІ ҚОЙЫЛАТЫН СҰРАҚТАР
Сұрақ: Еңбек шартын тоқтатуды рәсімдеу қалай іске асырылады?
Жауап: еңбек шартының тоқтатылуы, барлық жағдайларда, ҚР ЕК-не сәйкес келесі талаптарды сақтау тәртібінде іске асырылады: 1) еңбек шартын бұзу туралы бұйрықтың көшірмесімен 3 күн ішінде қызметкер таныстырылуы тиіс. Тікелей таныстыруға мүмкіндік болмаған жағдайда, почталық қызмет арқылы хабарлама қызметкерге жіберілуге тиіс (ҚР ЕК-нің 62-бабының 4-тармағы).
Сұрақ: еңбек шарты бұзылған жағдайда қызметкерге еңбек кітапшасы қалай табыс етіледі, не қандай жағдайда еңбек кітапшасы ұсталынып қалынады?
Жауап: ҚР ЕК-нің 63-бабына сәйкес жұмыс беруші еңбек шарты тоқтатылған күні қызметкерге еңбек кітапшасын беруге міндетті. Егерде еңбек шарты тоқтатылған күні қызметкерге еңбек кітапшасын беру мүмкін болмаған жағдайда, жұмыс беруші, 10 жұмыс күн ішінде қызметкерге еңбек кітапшасын алуға келу туралы пошталық қызмет арқылы хабарламаны жіберуге міндетті.
Сонымен қатар, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 14 қазандағы № 1167 Қаулысымен бекітілген Еңбек кітапшаларын жүргізу және сақтау туралы Ережесінің 24-тармағының 2-бөлігіне сәйкес, еңбек шарты бұзылған жағдайда, қызметкер еңбек кітапшасын алатын кезде ол кадр бөлімінде арнайы жүргізілетін есепке алу кітабына қолын қояды, өйткені еңбек кітапшасы жеке, персоналды құжат болып саналады.
Аталмыш Ереженің 25-тармағына сәйкес, еңбек шарты тоқтатылған кезде қызметкерлермен алынбаған еңбек кітапшалары ұйымның кадр қызметінде (қалған еңбек кітапшаларынан бөлек) екі жыл бойы сақталады. Көрсетілген мерзім өткеннен кейін талап етілмеген еңбек кітапшалары ұйымның мұрағатында елу жыл бойы сақталады, содан кейін оларды жұмыс беруші жоюға тиіс.
Кәсіподақ мүшелеріне берілетін жеңілдіктер
Шипажайда ем алу бойынша жолдамаларға жәрдемақы еңбек өтіліміне қарай төмендегідей жеңілдіктер бойынша төленеді: жолдаманың соммасына қарай 2 жылдан асқан еңбек өтіліміне - 30%, 5 жылдан асқан еңбек өтіліміне - 40%, 10 жылдан асқан еңбек өтіліміне - жолдама құнының 50%. Дотацияны есептеу негізі ретінде "Көктем" шипажайының жолдамаларының орташа құнын аламыз.
Кәсіподақ мүшелерінің медициналық ем алуына байланысты (ерекше ауыр жағдайларда, ота жасатуларына байланысты) қызметкердің еңбек өтіліміне қарай, өтемақылар төленеді. Орташа алғанда өтемақы мөлшері көрсетілетін қызметтер құнының 50% - ын құрайды және 50 000 (елу мың) теңгеден аспауы керек. Кейбір жағдайларда ем алуларына байланысты өтемақы кәсіподақ комитетінің арнайы шешімімен бөлінеді.
Балалардың жазғы лагерьлерге жолдамалары үшін дотациялар жолдаманың орташа құны 70 000 (жетпіс мың) теңгенің 50% - мөлшерінде есептелінеді, ол 35 000 (отыз бес мың) теңгені құрайды, еңбек өтіліміне және балалар санына қарамастан төленеді. Ерекше жағдайларда (қаржылық жағдайының төмендігіне, көп балалы отбасы) арнайы қарастырылады.
Мерейтой иелерін құттықтауға 60 жасқа- 40 000 (қырық мың) теңге 65, 70, 75 жасқа 25000 (жиырма бес мың) теңге бөлінеді.
Жақындарының (жұбайының, ата – анасының, балаларының) қайтыс болуына байланысты материалдық көмек – 30 000 теңге.
Кәсіподақ мүшелеріне берілетін жеңілдіктер
Жеңілдіктер |
Сомасы, теңге |
Шипажайда ем алу бойынша жолдамаларға өтемақы Еңбек өтілі 2 жылдан жоғары (орташа құнының 30%) Еңбек өтілі 5 жылдан жоғары (орташа құнының 40%) Еңбек өтілі 10 жылдан жоғары (орташа құнының 50%) |
37 500 тг
50 000 тг
62 500 тг |
Балалардың жазғы лагерьлерге жолдамалары үшін өтемақы |
35 000 тг |
Медициналық ем алуға байланысты өтемақы |
50 000 тг дейін |
Мерей той иелерін құттықтауға 60 жасқа 65- 70- 75 жасқа |
40 000 тг 25 000 тг |
Жақындарының қайтыс болуына байланысты материалдық көмек |
30 000 |
Кәсіподақ комитеті және бюросы