2024 жылы 22 қазанда ҚазҰУ Заң факультетінің қабырғасында сағат 16.00 де 305 аудиторияда "Әділ құқық" ғылыми қоғамдастығының қатысушылары, мемлекет және құқық теориясы мен тарихы, конституциялық және әкімшілік құқық кафедрасының доценті, з.ғ. д. Калишева Н. Х. жетекшілігімен "Заң Үстемдігі" ТДМ 16 аясында Республика күніне орай "Егемендіктің қырлары" тақырыбына іс-шара өтті. Шақырылған спикерлер арасында з.ғ.м. Дарханова С. Д. болды.
Қазақтың Мемлекеттік Егемендігі туралы Декларация КСР-1990 жылғы 25 қазанда Жоғарғы Кеңесінің қаулысымен қабылданған тарихи құжат. Декларация Қазақ КСР-нің егемендігін жариялады және Қазақстанның тәуелсіз мемлекет ретіндегі саяси-құқықтық негіздерін жариялады. Егеменді мемлекеттіліктің негізгі қағидаттары ретінде осы белгіленді: біртұтас мемлекет, оның аумағының тұтастығы, бөлінбейтіндігі мен қол сұғылмаушылығы, қазақ халқының және Қазақстанның басқа да халықтарының өзіндік мәдениетін, дәстүрлерін, тілін жаңғырту және дамыту, ұлттық бірегейлікті нығайту. Конституциялық құрылысты күштеп өзгертуге, ұлтаралық келісімге нұқсан келтіретін аумақтың тұтастығын бұзуға шақыратын ұйымдардың қызметі заң бойынша қудаланатыны атап өтілді. Ұлттық халықтық мемлекеттік егемендіктің арақатынасы, мемлекеттің осы қасиетінің өзгермейтін қағидаттары мәселелері қаралды. Республикадағы саяси, экономикалық, әлеуметтік, ұлттық-мәдени құрылысқа, оның әкімшілік-аумақтық құрылымына байланысты проблемаларды басқа тараптарды тартпай дербес шешу қағидаты талқыланды. Президент Республика басшысы болып танылды. Жер, оның жер қойнауы, су, өсімдіктер мен жануарлар әлемі, басқа да табиғи ресурстар, халықтың мәдени және тарихи құндылықтары, бүкіл экономикалық, ғылыми-техникалық әлеует Республика егемендігінің негізі болды және оның меншігінде. Қазақ КСР-нің өз ішкі әскерлерін, мемлекеттік қауіпсіздік және ішкі істер органдарын құруға құқығы бар, олар Жоғарғы Кеңес пен Қазақ КСР Президентіне бағынады және бақылайды. Декларация қағидаттары негізінде 1991 жылғы 16 желтоқсанда "ҚР Мемлекеттік тәуелсіздігі туралы" Конституциялық заң қабылданды.
Менің ойымша, бүкіл ел бойынша өткізілген іс-шаралар Қазақстанның азаматтық қоғамы үшін, әсіресе жастар үшін өте пайдалы, өйткені 15 жылдан кейін Республика күні қайта жанданып, ұлттық мереке болып жарияланды! Баршаңызды келе жатқан мерекемен шын жүректен құттықтаймын және Қазақстанға өркендеу тілеймін!
