Докторант Құрмаш Сырымның «Арабтармен келіссөз жүргізу этикасы» атты ашық сабағы (презентация, фото және араб тағамынан дәм тату)

2025 жылғы 11 желтоқсан күні жоғары оқу орындарындағы педагогикалық практика аясында «Арабтармен келіссөз жүргізу этикасы» тақырыбында ашық сабақ өтті. Сабақты «Шығыстану» білім беру бағдарламасының докторанты Құрмаш Сырым жүргізді. Оқу барысы 9:00–9:50 аралығында «Шығыстану» білім беру бағдарламасының 3 курс студенттеріне арналды.

Сабақ барысында докторант араб әлеміндегі халықаралық конференцияларға, келіссөздерге және ресми іс-шараларға өз қатысуын көрсететін фотоматериалдармен толықтырылған мазмұнды презентация ұсынды. Бұл тәжірибелік мысалдар студенттердің теориялық келіссөз моделдерінің нақты дипломатиялық ортада қалай жүзеге асатынын көруіне мүмкіндік берді.

Сабақтың мақсаты – араб-мұсылман іскерлік коммуникациясының негізгі қағидаларын, келіссөз жүргізудің ерекшеліктерін, мәдени және діни нормалардың өзара әрекеттесу үдерісіндегі рөлін ашып көрсету болды. Студенттер араб қоғамының құндылықтарымен, сенім қалыптастыру стратегияларымен, диалог жүргізу ережелерімен, бейвербалды қарым-қатынас үлгілерімен және іскерлік этикеттегі қонақжайлылықтың маңызымен танысты.

Докторант ерекше назарды келіссөздердің ресми дастархан (ресми кешкі ас) форматына ауысуына аударды. Араб мәдениетінде мұндай кезең келіссөз процесінің маңызды әрі дербес бөлігі болып саналады. Ресми ас сенім атмосферасын қалыптастырып, еркін пікір алмасуға жағдай жасайды және тараптардың алдын ала уағдаластықтарға келуіне жиі ықпал етеді. Құрмаш Сырым мұндай кездесулер кезінде тараптардың өз ұстанымдарын нақтылап, серіктестік байланыстарын қалай нығайтатыны жөнінде жеке тәжірибесімен бөлісті.

Сабақтың практикалық бөлімі нақты жағдайларды талдауды, рөлдік келіссөздер жүргізуді және түрлі мәдени мінез-құлық модельдерін талқылауды қамтыды. Студенттер келісім мен бас тартудың мәдени шарттылықтарын ажыратуды, коммуникациялық кедергілерді анықтауды және күрделі дипломатиялық жағдайлардан шығудың тиімді жолдарын үйренді.

Сабақтың мәдени әсерін күшейту мақсатында Құрмаш Сырым студенттерге Алматыда танымал болып қалған араб тағамы, Араб Халижі елдерінің дәстүрлі асы – Мандиді ұсынды. Манди дегустациясы студенттерге шығыс қонақжайлылығы туралы тек естіп қана қоймай, оны іс жүзінде сезінуге мүмкіндік берді. Бұл сабақтың мазмұнын одан әрі байытып, оны шынайы мәдени-дипломатиялық ортаға жақындата түсті.

Сабақ қорытындысында студенттер араб іскерлік коммуникациясының формалды және бейформалды қарым-қатынастардың өзара тығыз байланысына негізделетінін түсінді. Әрбір кезең – ресми кешкі асқа дейінгі және кейінгі үдерістер – келіссөздердің маңызды функциясын атқаратыны атап өтілді. Сондай-ақ студенттер мәдени нормалар мен этикетті меңгеру өзара әрекеттесуді жеңілдетіп, ұзақ мерзімді серіктестік орнатуға ықпал ететінін айтты.

Құрмаш Сырымның ашық сабағы болашақ шығыстанушылар үшін пайдалы тәжірибе болды. Презентация, практикалық тапсырмалар және мәдени дегустация студенттердің мәдениетаралық құзыреттіліктің маңызын терең түсінуіне және оның кәсіби қызметте нақты қолданылуын көруіне мүмкіндік берді. Алынған білімдер халықаралық келіссөздерді табысты жүргізуге және тиімді халықаралық ынтымақтастық орнатуға берік негіз болмақ.